Navolging van Christus. Jij bent het zout van de aarde!

De kern van het evangelie is de dagelijkse navolging van Christus, die tot uiting komt in hoe we anderen behandelen. Dat is doorleefde theologie en levert een diepe spirituele kennis op die een levenslange academische studie niet kan opleveren.

zoutend zout (foto R. Brinkman)

Zij hebben iedereen lief en worden door iedereen vervolgd.

De brief aan Diognetus, ca. 130 tot 150 n.Chr., geeft antwoord op de vraag “Wat zijn Christenen?”. De brief aan Diognetus is een vroeg-christelijk geschrift dat gerekend wordt tot de apostolische vaders. Diognetus was waarhschijnlijk een voornaam heiden, een Romein, aan wie een brief werd geschreven door een onbekende christen. Deze voert een krachtig pleidooi voor de christelijke godsdienst.

Wat kunnen we leren van de brief aan Diognetus? Veel! Op zijn minst zou het een belangrijke les moeten zijn over wat ‘praktische levenstheologie’ genoemd kan worden. Het schetst de opvattingen en levensbeschouwing van de vroege christenen, christenen die uit eerste hand het evangelie overgeleverd hebben gekregen van de Apostelen!

Uit de brief aan Diognetus

De christenen onderscheiden zich niet van andere mensen door taal, vaderland of kledij. Zij wonen immers nergens in eigen steden, gebruiken geen afwijkend dialect en leven geen uitzonderlijk leven.

Hun leer is niet uitgevonden door de vindingrijkheid of het overleg van mensen die zich met nutteloze problemen bezighouden en zij zijn niet, zoals sommigen, de verdedigers van een menselijke leer.

Zij wonen in steden van Grieken en barbaren, zoals aan ieder het lot beschoren was en zij leven volgens de zeden van het land, wat betreft kledij, voeding en andere levensomstandigheden, en geven zo blijk van een verwonderlijk en naar aller mening paradoxaal burgerschap.

Zij wonen in hun eigen vaderland, maar als vreemdeling;
Zij kwijten zich van hun burgerplichten en verdragen als vreemdeling alles.
Ieder vreemd land is hun vaderland en ieder vaderland is een vreemd land.
Zij trouwen als ieder ander maar leggen hun kinderen niet te vondeling.
Zij delen hun tafel maar niet hun bed.
Zij leven in het vlees maar niet naar het vlees.
Zij wonen op aarde maar zijn thuis in de hemel.
Zij gehoorzamen de heersende wetten maar overtreffen ze in hun eigen leven.
Zij hebben iedereen lief en worden door iedereen vervolgd.
Zij worden miskend en veroordeeld; ze worden gedood en ten leven gewekt.
Zij zijn arm als bedelaars maar maken velen rijk.
Zij hebben aan alles gebrek maar leven in overvloed.
Zij worden veracht maar ze worden verheerlijkt door de verachting.
Ze worden belasterd maar worden gerechtvaardigd door de laster.
Zij worden bespot en ze zegenen. Ze worden beledigd en bewijzen eer aan zij die hen beledigen.
Hoewel zij goed doen, worden ze gestraft als misdadigers.
Zij die hen haten kunnen geen reden opgeven voor hun haat.

In één woord, wat de ziel is voor het lichaam, dat zijn de christenen in de wereld. De ziel is verspreid over alle delen van het lichaam en de christenen over alle steden van de wereld. De ziel verblijft in het lichaam, maar is niet van het lichaam. Christenen zijn in de wereld maar niet van de wereld.

Navolging van Christus

Dat is wat het betekent om Jezus te volgen. Dit bedoelt Jezus in de Bergrede als hij tegen zijn volgelingen zegt: “Jij bent het zout van de aarde” en “Jij bent het licht van de wereld.” (Mattheüs 5:13-16).

Taak van de gelovigen
Als Jezus over zout en licht spreekt, zegt hij iets geweldigs over zijn volgelingen en hun taak. Hij zegt dat de wereld, aan zichzelf overgelaten, neigt naar verval en duisternis. Het is aan de gelovigen daar iets aan of tegen te doen.

Toen Jezus deze woorden voor het eerst uitsprak, was zout enorm belangrijk als conserveringsmiddel. Er waren geen diepvriezers of koelkasten om te voorkomen dat voedsel bedierf. De enige manier om vlees te bewaren en te voorkomen dat het bedierf, was door er zout in te wrijven. Dus wanneer Jezus zijn discipelen het zout der aarde noemt, impliceert hij dat de wereld zonder volgelingen van Jezus de neiging heeft om te vervallen.

De wereld gelooft graag dat dingen evolueren, vooruitgaan, en steeds beter worden. Met dit geloof in vooruitgang komt de overtuiging dat met een beetje meer opleiding, een beetje meer diplomatie, nog een paar uitvindingen of programma’s, meer kennis (bijv. via internet) het leven veel beter zal worden.

Vooruitgang en verbetering
Volgens Jezus heeft de wereld geen natuurlijke neiging tot vooruitgang en verbetering. En dat blijkt ook waar te zijn – toen internet kwam dacht iedereen “nu heeft iedereen (gratis) kennis onder zijn vingertoppen” en droomden veel mensen dat dit positieve effecten zou hebben.

Albert Einstein (Creative Commons Google Images)

De praktijk is echter dat door, of via, internet er meer sprake is van verspreiding van veel meer leugen, bedrog, fraude, porno, stupiditeit, desinformatie, ruzie en geweld.

Het verval is onomkeerbaar. Een citaat, dat aan Einstein wordt toegeschreven maar waarschijnlijk niet door hem is gezegd: “De menselijke stupiditeit en het heelal zijn oneindig, maar van dat laatste ben ik niet zeker”. Ik haal dit niet aan om lelijk te doen. Stupiditeit is stompzinnigheid. Hersenloos gedrag. We hoeven de krant maar open te slaan of online te lezen en we zien het elke dag. Denk eens aan de voetbalrellen?

Kennis vergaren
Het is onmogelijk om met het beschikbaar stellen van kennis en wetenschappelijke feiten de wereld, de mensen, te veranderen. Kennis neemt namelijk de bron van ‘stupiditeit’ niet weg: zonde. Zelfs de meest intelligente mensen, met enorme kennis, kunnen de meest nare zonde begaan.

In Daniël 12:4 staat dat ‘de kennis zal vermeerderen’. Dit is enerzijds positief maar bedenk: het vermeerderen van de kennis, ook van God’s Woord, is een teken van de eindtijd(!).

Het is ook opmerkelijk dat de meest vernietiende oorlogen zijn gevoerd ná de “Verlichting” – ná dat er steeds meer kennis kwam. En deze kennis is ook nog eens misbruikt om honderden miljoenen mensen te doden… de ‘kennis’ die de mens opdoet wordt, uiteindelijk, regelmatig ten kwade gebruikt. Denk aan kernwapens, de 1e en 2e Wereldoorlog, de bloedige communistische machtsgrepen, ..

Wereld in verval
Ook computers en netwerken, waar internet er één van is, worden met grote regelmaat gebruikt, misbruikt, om kwade doelen na te streven. Denk aan Biometrische identificatie, de digitale munt, maar ook digitale roof, hacking en oorlogsvoering.

Door christenen het zout der aarde te noemen, impliceert Jezus dat de wereld in verval is, dat er iets moet zijn om dit bederf tegen te gaan omdat anders ‘het vlees verrot’. Door christenen het licht van de wereld te noemen, impliceert Jezus dat de wereld in een staat van bederf is, in het duister is.

Zo denkt de wereld niet graag over zichzelf. Wie beschouwt zichzelf graag als onwetend en in het duister tastend? We denken allemaal liever dat we slim en goed geïnformeerd zijn. Is dit tenslotte niet het informatietijdperk? Maar de feiten spreken dat tegen en geven Jezus gelijk.

De Waarheid? Wijsheid? De gemiddelde wereldburger laat zich ongelofelijk makkelijk misleiden! Denk alleen al aan de enorme berg desinformatie die er toe heeft geleid dat een man als Trump aan de macht kon komen, de desinformatie over corona en de vaccinaties die gretig aftrek vinden, de samenzweringstheorieën waar massa’s mensen achteraan lopen. Zélfs mensen die doctoraten op zak hebben! Christenen die doelbewust op het verkeerde been worden gezet door “trollen”.

Alleen wanneer God zijn licht laat schijnen, verdwijnt de duisternis van onwetendheid en angst. En hoe laat God zijn licht schijnen? Door Jezus, en door hen die Jezus volgen. Als christenen hoeven we niet verlegen of beschaamd te zijn over ons geloof. Hef je hoofd omhoog, en kijk naar de Heiland (Lucas 21:28)! Door Jezus zijn wij het zout der aarde! Het licht van de wereld! Dat is niet arrogant. Zo noemt de Here Jezus ons!

Hoe kunnen we een zoutend zout zijn?

Het vereist dat we anders zijn (Efeziërs 4:20, NBG) dan de wereld en tegelijkertijd betrokken zijn bij de wereld. Zout dat in een potje in het kruidenrekje staat heb je niets aan. Het moet benut, gebruikt, worden. Net als dat je niets aan een lamp hebt als je die niet gebruikt. Jezus zegt niet voor niets “laat uw licht voor de mensen schijnen, opdat zij uw goede daden mogen zien en uw Vader in de hemel prijzen.”

Laat het licht schijnen. Wees ánders, durf anders te zijn en het licht te laten schijnen! Dan kun je zeggen “dat durf ik niet”, “wat zullen mensen er wel niet van denken als ik over Jezus ga praten”.

Jij bent het zout van de aarde!

Jij en ik kunnen en moeten het verschil maken. Vaak lees ik “wij” zijn het zout van de aarde. Maar dat is algemeen gesteld, zoiets als “de kerk is het zout der aarde” (enz). Dat is té algemeen. We moeten het persoonlijk maken. Daarom: “Jij bent het zout van de aarde!”. We moeten het op onszelf betrekken.

Misschien denk je: “Jij hebt makkelijk praten, je hebt een website, je gaf bijbelstudies, ..”. Integendeel. Ook van mij vraagt dat iets. Door de jaren heen heb ik  heel wat bagger over mij heen gekregen.

Waarheid versus leugen. verzetstrijder-stopdecoronascam
Als je je uitspreekt, kan je nare reacties krijgen soms..

Zeker als je ook nog eens je uitspreekt over bijvoorbeeld desinformatie. Dat heeft niet zozeer direct met geloof te maken denk je wellicht. Ik denk van wel. Het is waarheid versus leugen. We staan als gelovigen toch voor de Waarheid? Bovenstaande bijvoorbeeld refereert mijns inziens duidelijk aan mijn voorzitterschap van de stg. Yarah.

Getuigen, een zoutend zout zijn, kan al heel eenvoudig! Deel eens een artikeltje (bijvoorbeeld iets van je eigen kerk, de aankondiging voor een kerk- of zangdienst, een video met een mooi opwekkingslied enz) op je sociale media? Kleine stapjes zetten leert je vanzelf te lopen!

Want ik schaam mij het evangelie niet; want het is een kracht Gods tot behoud voor een ieder die gelooft, eerst voor de Jood, maar ook voor de Griek.” (Romeinen 1:16)

Willen we die kracht van God doorgeven aan anderen, hoe bescheiden ook, of voor ons zelf houden omdat we ons er voor schamen? Wat zegt Jezus daar over?

Want wie zich voor Mij en voor mijn woorden schaamt in dit overspelig en zondig geslacht, de Zoon des mensen zal Zich ook voor hem schamen, wanneer Hij komt in de heerlijkheid zijns Vaders, met de heilige engelen.” (Marcus 8:38; 2 Timoteüs 1:8; Hebreeën 2:11)

Wij zijn, als gelovigen, in deze wereld gesteld. Maar we zijn niet ván deze wereld. Wie een vriend van ‘de wereld’ wil zijn, kan niet anders dan een vijand van God worden (Jakobus 4:4; Johannes 15:19).

De enige reden waarom Jezus ons het licht van de wereld kan noemen, is vanwege wie Jezus zelf is. Jezus zegt:

“Ik ben het licht van de wereld. Wie mij volgt, zal nooit meer in de duisternis wandelen, maar zal het licht van het leven hebben” (Johannes 8:12).

“God is licht. In hem is helemaal geen duisternis” (1 Johannes 1:5).

Wanneer christenen leven als het licht van de wereld, wijzen ze mensen op Gods licht in Christus. Dát is onze taak, onze opdracht.

Hij heeft zelf de last van onze zonden op zich genomen. God gaf zijn enige Zoon als losprijs voor ons, de heilige voor de overtreders, de onberispelijke voor de goddelozen, de rechtvaardige voor de onrechtvaardigen, de onvergankelijke voor de vergankelijken, de onsterfelijke voor hen die sterfelijk zijn.

Het heeft Jezus álles gekost; zijn plaats bij de Vader verliet hij, hij was ‘een man van smart’, werd door iedereen verlaten en veracht (Jesaja 53:3) hier op aarde. Hij gaf zijn leven.. dát had hij er allemaal voor over, zodat het Licht in deze wereld kon gaan schijnen. Laten we lichtdragers zijn, zoals het kinderlied zegt “jij in jouw klein hoekje, en ik in mijn”. Als we dat allemaal doen, máákt dat hét verschil!

Maranatha! Jezus komt spoedig!

_____
Dit is het 500e artikel op dit blog! Wil je mij helpen met het verspreiden van het Woord? Dat kan via Patreon.