Een recent artikel over Frontrunners in het Algemeen Dagblad (link alleen voor abonnees) zorgde er voor dat dit weblog extreem vaak bezocht werd ten opzichte van andere dagen.
Opeens waren er afgelopen weekend heel veel bezoekers op deze website. Via Google wisten op 9 en 10 maart jl. bijna 1500 mensen dit weblog te vinden, terwijl dit er normaal zo’n 200 tot 300 per dag zijn. Wat bleek? De oorzaak was een artikel in het Algemeen Dagblad. Mensen zochten kennelijk naar meer informatie over Frontrunners en kwamen terecht bij het artikel over Frontrunners dat ik in oktober 2022 schreef onder de titel “Wordt Frontrunners ten onrechte bekritiseerd“.
Het artikel over Frontrunners, in het Algemeen Dagblad, laat zien dat een beweging als Frontrunners steeds verder een bepaalde weg op gaat die, in mijn ogen, zeer ernstig en zorgwekkend is. Ik vind dat enorm triest. Het is een ontwikkeling die ik aan zag komen en waar ik voor gewaarschuwd heb. Een dwaling valideert zichzelf en wanneer iemand eenmaal een dwaling verkondigt gaat het vaak snel ‘van kwaad tot erger’.
Het Evangelie lijdt schade door dit soort artikelen (in de seculiere pers) maar bovenál door de veroorzakers van deze berichtgeving: Frontrunners. En het is bizar dat de (zelfbenoemde) Evangelische leiders hier zich niet of nauwelijks over uitspreken, Sterker nog: ze verdedigen het met grote regelmaat. Waarom houden zij hun kaken stijf op elkaar?
Gouden Gevels
Tom de Wal “wil een religieus centrum bouwen van 121 meter, met gouden gevels. Wie dat moet betalen? Zijn aanhangers, die hem daarmee moeten ‘eren’.”, zo schrijft het Algemeen Dagblad.
Dominee Hans Hoogesteger van de Hervormde Gemeente Dussen-Hank krijgt bijna dagelijks vragen van gemeenteleden over de ideeën en praktijken van De Wal. ,,We willen een tegengeluid geven’’, zegt Hoogesteger over de thema-avond. ,,Hij schept verwachtingen door te zeggen dat God alle ziektes kan genezen. Daar hebben wij moeite mee. Ik ken in mijn gemeente een man die al vier jaar ALS heeft. En die vraagt aan mij: geloof ik dan niet genoeg?’’ [..]
Aan grote woorden en geloof in eigen kunnen geen gebrek. Ooit stelde De Wal in een socialemediapost ‘dezelfde werken als Jezus en meer’ te kunnen verrichten. Tijdens een ‘kinderwensdienst’ hield hij een zaal wanhopige mensen die ouders hoopten te worden, voor: ,,Wil je kinderen, maak alvast een kinderkamer!’’ [..]
De Wal gebruikt voor zijn ‘welvaartsevangelie’ heel selectief teksten uit de Bijbel, die hij bovendien vaak in zijn eigen financiële voordeel interpreteert, stellen critici. En al die genezingen? Als je beweert dat na een kort gebed stalen pinnen en platen verdwijnen, bewijs dat dan eerst maar eens met röntgenfoto’s. ,Wat mag het geloof ons kosten?’’ vraagt hij de zaal. Bezoekers zouden best eens kunnen overwegen of ze persoonlijke bezittingen kunnen verkopen. ,,Je camper bijvoorbeeld.” Want wat is nu belangrijker, God of een leuke vakantie? Het is tijd voor ‘million dollar offerings’, zegt De Wal. ,,We zijn hier met achthonderd mensen. We moeten makkelijk 1 miljoen euro op kunnen halen.’’
Het is standaardrepertoire. Bij een andere dienst bitste de evangelist dat minder geven dan je kunt missen ‘een schande is’. Of, een Bijbeltekst uit Psalmen citerend: ,,Offeren mag pijn doen. Wie met tranen zaaien, zullen met gejuich maaien.’’ En: ,,God roept ons op tot een hoger niveau van vrijgevigheid. God stretcht mensen in hun geven. Er zullen mensen zijn die in één keer een miljoen geven.’’ (Algemeen Dagblad)
Dat het welvaartsevangelie een zeer ongezonde, onbijbelse, leer is heb ik op dit weblog al vaker betoogd. Toch heb ik er moeite mee het te bestempelen als ‘een ander Evangelie’ waar Paulus tegen waarschuwde. Want daar zit een enorm zwaar ‘oordeel’ in waarvan ik van mening ben dat we dat niet té snel mogen of kunnen uitspreken. Dat het een uiterst verwerpelijke dwaling is durf ik wel met grote zekerheid te stellen.
Groter dan Jezus?
Wanneer mogen, of moeten, we een oordeel uitspreken? Zodra een leraar het werk van Christus teniet doet of ontkent.
Als de leider van Frontrunners, Tom de Wal, zichzelf gelijkstelt aan de Here Jezus, qua werken, en zelfs beweert “grotere werken” te doen wordt het een wel heel riskante, en onhoudbare, boodschap die hij predikt.
Natuurlijk verwijzen dergelijke predikers dan naar Joh. 14:12 en zeggen “Zie je wel, Jezus heeft het zelf gezegd”. Maar vergeet vooral niet de context in ogenschouw te nemen en vers 13 ook te lezen: “En wat u ook zult vragen in Mijn Naam, dat zal Ik doen, opdat de Vader in de Zoon verheerlijkt zal worden.“.
Alléén wat gevraagd wordt in lijn met de leringen van de Here Jezus zal gebeuren zodat de verhoring van dergelijke gebeden tot eer van God is! Daarnaast zei de Here dit expliciet tegen de discipelen (apostelen) en niet zomaar tegen elke gelovige!
De Wachters zijn blind
Eind vorig jaar schreef ik een artikel onder de titel “De Wachters zijn blind” (Jesaja 56:10-11).
Wat heb je aan beveiligers, wachters, die blind zijn en het onheil niet zien? Wat heb je aan herders, leiders, die op hun eigen voordeel uit zijn en alleen maar in zichzelf geïnteresseerd? Wáárom komt er vanuit de Charismatische en Evangelische kringen niet of nauwelijks verzet tegen de leringen van Frontrunners?
Durven ze niet? Of kennen ze de Schrift niet, dat ze de leringen van Tom de Wal c.s. niet kúnnen weerleggen? Of, erger nog, hangen ze zélf deze leerstellingen ook aan? Of, .. zijn ze bang dat, wanneer ze de Schrift laten spreken, dit ook ten koste gaat van hun eigen inkomensten? Omdat ze onder andere van de gelovigen een tiende afeisen door teksten uit hun verband te rukken?
Geld en goed is wel het laatste wat een ‘goede investering in het Koninkrijk’ is, zoals bijvoorbeeld de predikers van het welvaartsevangelie ons willen laten geloven. Als je iets goed wilt doen met je geld, geef het dan aan de armen. Of aan de zending. Niet aan een leider die er een BMW voor zijn vrienden van koopt of een vliegtuig of boot voor zichzelf.. en de “beminde gelovigen” worden met mooie, vroom klinkende woorden, afgeperst en gevraagd hun camper te verkopen of de spaarrekening te plunderen hiervoor?
Verdediging door Revive
De charismatische website ‘Revive’, welke zelf ook een stevige band met het ‘welvaartsevangelie’ lijkt te hebben, verdedigt Tom de Wal. Zo voeren ze aan dat De Wal’s stichting Frontrunners nu “transparant” is over de financieën en bestuurlijk de zaken op orde heeft. Dat is echter maar de vraag, want zoals Revive zelf ook eerder al aangaf heef de stichting nog steeds maar één bestuurslid: Tom de Wal.
Dit is legaal, als in dat een stichting met één bestuurder toegestaan is, maar voor een ANBI-stichting zeer discutabel. Persoonlijk denk ik zelfs dat het mogelijk illegaal is, zie het ‘beschikkingsmachtcriterium‘. Een Raad van Toezicht heeft namelijk geen besturende functie. Daarnaast is de Wal, volgens de berichtgeving in Revive, in loondienst van zijn eigen stichting. Dit is ook strijdig met de voorwaarden.
Revive is van mening dat het Algemeen Dagblad een ‘obsessie’ heeft aangaande Frontrunners en schrijft verder: “Zo komt er veel onzin in een verhaal te staan. Er kwamen wel experts aan het woord, maar die hebben het artikel waarschijnlijk niet op feiten gecheckt. [..] Waar redacties vaak expertise hebben op een bepaald vakgebied, zoals sport, economie of politiek, ontbreekt dit bij artikelen over religie en godsdienst. Dat lees je er meestal direct vanaf.”.
Daarmee doet Revive een aanname die geen hout snijdt. Ze proberen de uitspraken die de Wal volgens de verslaggever heeft genoteerd te downplayen, net als de situatie rondom de financiën en structuur van de stichting, en proberen de uitspraak over “de Camper verkopen” of je vakantiegeld aan Frontrunners te geven weg te moffelen.
Een van de deskundigen die het Algemeen Dagblad gehoord heeft is Miranda Klaver. Klaver is hoogleraar aan de VU in Amsterdam en gespecialiseerd in charismatische religieuze bewegingen als Frontrunners.
Het artikel in het Algemeen Dagblad is geen ‘obsessie met Frontrunners‘, het is namelijk geschreven door Chris van Mersbergen. Deze verslaggever schrijft veel voor regionale kranten. Die allemaal onder hetzelfde concern vallen als het Algemeen Dagblad. Vandaar dat het artikel (ook) in het Algemeen Dagblad is verschenen. Het is immers naar aanleiding van een regionale bijeenkomst? En vandaar dat de verslaggever er over schrijft,..
Enige zelfreflectie is de ‘welvaartsevangelisten’ en een site als Revive vreemd. In plaats van eens na te denken waaróm er, ook in de Evangelische en met name protestantse kerken, zoveel kritiek en vragen zijn en op die vragen in te gaan gaat men met gestrekt been er in. En helaas probeert men met toch wel min-of-meer halve waarheden het gedrag van Frontrunners goed te praten.
Broeder Robbert Bleacher schrijft op Faceboek onder andere “Revive is er binnen enkele dagen ‘als de kippen bij’ om met een duidelijk overhaaste reactie te komen. [..] Frontrunners heeft zichzelf vanaf het begin al ‘in the picture’ gezet. Dat er daardoor veel belangstelling is voor hen (niet alleen in kerkelijk Nederland) is dan ook niet meer dan logisch. [..] Het AD daarentegen durft WEL inhoudelijk dingen terecht aan de kaak te stellen en lijkt sowieso meer inspanning te leveren om zaken die niet deugen boven water te krijgen. Wel shocking dat het juist de seculiere pers is die WEL de zere vinger op de plek durft te leggen!”
Met eerdere kritische opmerkingen in CVandaag, van o.a. Klaver (die, nogmaals, terdege deskundig is!) en het onderzoek van de christelijke journaliste Hendrina de Graaf, lijkt tot op heden dus maar weinig te worden gedaan.
Financieel gewin zoeken
Jesaja zei “ze wenden zich allen naar hun eigen weg, ieder naar zijn gewin, niemand uitgezonderd” (Jesaja 56:10-11). Het zijn ‘wolven in schaapskleren’ (Matt. 7:15), huurlingen die niets geven om de kudde (Joh. 10:12).
Het Welvaartsevangelie brengt geen zegen. Het brengt uiteindelijk alleen maar teleurstellingen, verdriet en pijn. Het is gericht op de mens en niet op God. Het verheerlijkt God niet. Het eert de mens.
Het is ronduit stuitend dat Tom de Wal zelfs openlijk zegt dat zijn aanhangers hém moeten eren met hun geld. Keer u af van dit soort leringen en leraren die “u door hebzucht met verzonnen woorden uitbuiten” (2 Petr. 2:3)
“Want de wortel van alle kwaad is de geldzucht. Door daarnaar te haken zijn sommigen van het geloof afgedwaald en hebben zich met vele smarten doorboord.” (Tim. 6:10).
