Is er sprake van Genocide door Israël, zoals Zuid-Afrika claimt? Het Internationale Gerechtshof in Den Haag heeft vandaag haar tussenvonnis gegeven in de zaak door Zuid-Afrika aangespannen, waain Zuid-Afrika Israël beschuldigd van “genocide op het palestijnse volk”.

Opmerkelijk in de beschouwing van de zaak is dat het, in mijn ogen, veel weg had van een opsomming van met name UNRWA- en VN uitspraken naast een beschouwing of Zuid-Afrika en Israël beide partij kunnen zijn in deze zaak.

Daarnaast schetsen de rechters de zaak zoals deze nu is in Gaza, een totale oorlog tegen Hamas. Ook benoemen zij de aanleiding: de terroristische aanval van Hamas op 7 oktober 2023 waarbij vele duizenden Israëli’s zijn vermoord, gewond geraakt en ontvoerd.

Tussenvonnis Internationale Gerechtshof

Het Internationaal Gerechtshof Den Haag merkt op dat Israël stappen heeft genomen om burgerslachtoffers te ontzien en dat Israël er ook intern op wijst dat een oproep tot het opzettelijk schade aanbrengen aan de burgerbevolking tot gerechtelijke vervolging kan leiden.

De uitspraak van het Internationaal Gerechtshof Den Haag is, in het kort:

Israël moet er alles aan doen om te voorkomen dat zij genocide (zullen) plegen.

• voorkomen van het (doelbewust) doden van de burgerbevolking van Gaza;
• het voorkomen van het (doelbewust) aanbrengen van “ernstige lichamelijke en geestelijke schade” bij de bevolking;
• het hof draagt Israël op om geen maatregelen te nemen die kunnen worden gezien als het “opzettelijk zodanige situaties veroorzaken door gehele of gedeeltelijke restricties die er toe leiden dat de groep geheel of gedeeltelijk vernietigd wordt”;
• geen maatregelen invoeren die “leidt tot geboortebeperkingen bij de palestijnen”.

De rechter merkt daarbij op dat deze daden vallen binnen de scope van artikel 2 van de conventie “wanneer zij worden uitgevoerd met het doel genocide te plegen”.

Israël krijgt verder de opdracht binnen één maand te rapporteren aan het Internationale Gerechtshof in Den Haag over genomen maatregelen.

Hamas moet alle gijzelaars vrijlaten

Het hof oordeelde tevens dat Hamas alle gijzelaars moet vrijlaten. Of Hamas hier gehoor aan zal geven is uiteraard de vraag. Ik ga er vanuit dat de terreurorganisatie deze uitspraak aan de spreekwoordelijke laars zal lappen.

Geen staakt het vuren

De rechtbank willigt de eis van Zuid-Afrika voor een onmiddellijk eenzijdig staakt-het-vuren in de militaire operatie van Israël tegen Hamas in Gaza niet in.

De uitspraak komt voornamelijk hier op neer dat Israël opgeroepen wordt geen gerichte acties uit te voeren tegen de Palestijnen als groep met als dóel om genocide te plegen. Met andere woorden: “pleeg geen genocide, verleen humanitaire hulp en breng verslag uit van jullie handelen, houdt je aan de voorwaarden van het Genocideverdrag”.

Er wordt door het hof géén uitspraak gedaan over de vraag óf er genocide gepleegd is of wordt en ook draagt het hof Israël niet op tot een staakt het vuren of stopzetten van de oorlog. Daarmee wordt impliciet het recht van Israël erkend om Hamas te bestrijden.

Geen bewijs genocide

Zuid-Afrika heeft geen bewijs overlegd dat de rechtbank deed beslissen dat Israël al dan niet genocide heeft gepleegd in Gaza of er toe heeft geleid dat er dusdanige verdenkingen zijn dat de rechtbank het noodzakelijk vond maatregelen in te stellen (bijvoorbeeld een staak het vuren afdwingen).

De rechtbank draagt Israël op om te voldoen aan de verplichtingen onder het Genocideverdrag. Israël, als partij bij de Genocideconventie sinds 1950, heeft zich al lang gecommitteerd hier aan.

Het tussenvonnis van het Internationaal Gerechtshof in Den Haag was niet unaniem. De zitting van iets minder dan een uur was live te volgen via https://webtv.un.org/en en daar waarschijnlijk later ook terug te kijken.