Salomo spreekt in het boek Prediker uit eigen levenservaring. Hij leidde op zeker moment een leven ‘zonder’ God en ontdekte dat als je in je leven van alles najaagt zonder je oog op God gericht te houden je een leeg leven leidt.

De Prediker laat zien, vanuit zijn eigen leven, dat je in eerste instantie de verkeerde conclusies (hoofdstuk 3-9) kunt trekken en onderwijst vervolgens de belangrijke lessen en conclusies (9-12) uit zijn eigen ervaringen.

• Introductie
  • Leven onder de zon – een leven voor het ‘hier en nu’
  • Wat de Koning had nagestreefd of ondervonden:
    • Kennis – Pred. 1:17-18. “In veel kennis is veel verdriet”. Soms is veel weten reden voor verdriet. Maar onwetendheid is niet altijd een zegen uiteraard! Kennis of opleiding maakt je echter niet gelukkig.
    • Plezier – Pred. 2:1-2. Plezier maken, feestjes, alleen plezierige dingen doen? Het maakt je niet gelukkig, het brengt geen vervulling in je leven.
    • Wijn – Je zorgen verdrinken, .. ook dat werkt niet!
    • Vrouwen – Salomo had 1.000 vrouwen in zijn harem. Maar ook dat maakte hem niet gelukkig. Integendeel, het bracht hem op een dwaalspoort en afgoderij.
    • Projecten – Pred. 2:4-6. “grote werken, huizen, wijngaarden en tuinen”. Alle enerie die je hebt in je werk steken? Dat als je ‘doel in je leven’ stellen? Ook dat is leeg en brengt geen geluk voor een mens.
    • Weelde en Rijkdom – Pred. 2:8-9. “Zilver en goud, schatten. En ook mijn wijsheid was nog steeds bij mij”. Een man van aanzien, bewonderd en vereerd door anderen. Maar wat brengt het je als je meer hebt dan iedereen, de wereld aan je voeten ligt? Het maakt hem niet gelukkig.”Alles was ijdelheid”. Het was allemaal voor niets.
  • De frustrerende realisatie dat
    • Iedereen sterft, wijs of niet;
    • Iedereen wordt vergeten, 2:16; de wijze sterft net als de dwaas. Je nalatenschap gaat naar een ander, en wat doet die er mee? Wat als dat een dwaas is? “Alles is voor niets en ik haat mijn leven”.
  • Het Goede Leven
    • Om van het leven en je werk te genieten moet het inhoud, een diepere betekenis, hebben, dan is het uit de hand van God. Pred. 2:24.
• Lege en inhoudsloze bezigheden
  • De onjuiste observaties van Salomo
    • Alles wat gedaan is, wordt ongedaan gemaakt. Pred. 3:1-2.
    • De dood komt voor iedereen, Pred. 3:19-20. Voor mens en dier. Stof keert terug tot stof. De houding van veel ongelovige mensen: “het is allemaal zinloos, we gaan allemaal dood, we zijn als de dieren”.
    • “De wereld bestaat uit verdrukten en verdrukkers”, Pred. 4:1. Wie gelooft weet dat er echter een rechtvaardig oordeel komt en God een ieder recht zal doen naar zijn daden.
    • Het is zelfs zinloos naar een wijze vrouw te zoeken.. Dit zegt meer over hem dan over de vrouwen die hij in zijn harem had, ze waren afgodendienaars maar hij had hen gekozen!
    • Slechte mensen hebben niet alleen het slechte maar ook het goede, en de goede mensen overkomt het slechte. Pred. 8:14. In Spreuken zie je deze sombere beschouwing niet. Salomo constateert “dit is niet rechtvaardig!”
    • De dood is het einde, in het bijzonder van de aardse reis uiteraard. Pred. 9:5-6. Dat de ziel voor eeuwig blijft leven lijkt hem hier te ontgaan.
  • De Wijze observaties van Salomo
    • Een eenvoudig leven is beter dan een leven vol stress om maar meer te verzamelen, “al het zwoegen, alsook alle bekwaamheid in het werk, is louter naijver van de een op de ander [..] Beter is een handvol rust dan beide vuisten vol zwoegen en najagen van wind.” Pred. 4:4, 6
    • investeren in relaties is belangrijker dan rijkdom, Pred. 4:8-9 “Twee zijn beter dan een”. Offer niet alles op om materieel er op vooruit te gaan, zoek mensen om in te investeren, in relaties (vrienden, partner, enz).
• Lessen (wijsheid) getrokken hieruit
  • Mensen zullen nooit een betekenisvol leven en levensvervulling vind in werk als God er niet bij betrokken is. Pred. 8:17. Door te werken zul je het geluk niet vinden. Je moet het niet ‘onder de zon’ zoeken maar naar bóven kijken
  • We zullen nooit God volledig begrijpen maar moeten Hem vertrouwen, Pred. 11:5.
  • Doe het werk dat God je gegeven heeft te doen, dat voorhanden komt. Investeer in goede dingen, je weet niet of het rendeert maar laat het aan God over en geniet ondertussen van je leven. Pred. 11:6; 11:9-10. “Verwijder de zorgen uit je hart”.
  • Volg God in je jonge jaren, wacht niet tot je oud bent geworden. Pred. 12:1. Je tijd kan zomaar ingekort worden en het leven wordt alleen maar moeilijker als je ouder wordt; je ‘verhard’ je hart alleen maar als je ouder wordt.
• Conclusie
  • De conclusie na dit alles is: “Van al het gehoorde is het slotwoord: Vrees God en onderhoud zijn geboden, want dit geldt voor alle mensen. Want God zal elke daad doen komen in het gericht over al het verborgene, hetzij goed, hetzij kwaad.”, Pred. 12:13-14. Zorg dat je je niet (meer) richt op dit aardse, richt je op God.

Een tijdloos en relevant boek, ook vandaag. Het beschrijft een leven zonder God en hoe moedeloos je daar van kunt worden, hoe leeg dat leven is. En dat terwijl er een ánder leven mogelijk is. Een leven mét God, een leven dat je leven vult met vreugde.