Het Christendom groeide uit tot een van de grootste wereldwijde religies. Hoe is dat gebeurd? Hoe is een geloof waarvan de aanhangers werden geminacht en vervolgd uitgegroeid tot één van de grootste snelstgroeiende religies ter wereld?

Bepalend voor het christendom is de houding van keizer Constantijn de Grote geweest, die geloofde in godsdienstvrijheid en geïnteresseerd was in het christelijk geloof via zijn moeder Helena van Constantinopel. Zijn interesse ging zover dat hijzelf het Eerste Concilie van Nicea (325) bijeenriep. Tijdens dat concilie werd de Geloofsbelijdenis van Nicea-Constantinopel of de fundamentele doctrines van het christendom vastgelegd. Zijn interesse ging natuurlijk over macht en de controle er over. De christelijke geschiedschrijving eindigt dat Constantijn zich op zijn sterfbed liet dopen. (Wikipedia)

Amnesty stelt: “De grootste godsdiensten zijn het christendom (2,4 miljard mensen, 33% van de wereldbevolking), de islam (24%), het hindoeïsme (15%) en het boeddhisme (7%). Zo’n 16% van de wereldbevolking (1,2 miljard mensen) zegt geen godsdienst aan te hangen.”

Transitie

Hoe kon het dat de kerk een transitie doormaakte van vervolgde groep, niet bepaald gewaarde gelovigen in een uithoek van de toenmalige ‘beschaafde’ wereld, tot de staatsgodsdienst in het Romeinse Rijk?

• Oktober, 312 Visioen Constantijn
  • Slag met Maxentius
    – Marcus Aurelius Valerius Maxentius (ca. 278 – 28 oktober 312) was een Romeins keizer van 28 oktober 306 tot 28 oktober 312. Hij wordt een usurpator genoemd, aangezien hij geen recht had op de titel en niet door de andere keizers erkend werd. In het begin van 312 trok Constantijn Italië binnen om Maxentius af te zetten. Constantijn voelde zich door zijn visioen, zo wil de legende gebaseerd op zijn eigen verklaring, gesterkt om de slag aan te gaan in het vertrouwen dat hij zou overwinnen.
    
  • Er zijn twee verslagen van het visioen, Eusebius uit 1^e hand. Hij kreeg het visioen waarschijnlijk na zijn vertrek uit Trier, waar Constantijn ook een paleis had;
  • “In dit teken zul je overwinnen”;
  • Constantijn maakte na zijn overwinning de kerk de ‘staatskerk’.
  • Kerk werd een stabiliserende factor voor de maatschappij;
  • Historicus Gibbon geeft als redenen voor het ‘succes’ van de kerk, in negatieve zin:
    • intolerantie;
    • dreigen met de hel;
    • wonderen, duiveluitdrijving;
    • sober leven;
    • kerkelijke heerschappij (over de gelovigen, maatschappelijk)

Veel historici zien echter andere redenen die in het Evangelie liggen besloten:

• • • Belofte van eeuwig leven;
    • eenvoudig evangelie, eenvoudige boodschap;
    • universele boodschap;
    • gemeenschap van gelovigen;
    • zorg voor anderen;
    • persoon en werk van christus.

In het Evangelie besloten

• Belofte van eeuwig leven
  – catacomben → begraafplaatsen van christenen. Veel bijbelse symbolen en tekeningen en teksten uit die tijd;
  – Romeinen verbranden vaak de doden. Christenen begroeven ze;
  – Martelaren werden geeërd;
  – begrafenis → in verband met de belofte van de opstanding van het lichaam!
• Eenvoudige boodschap
  – eenvoudige termen, voor iedereen te begrijpen;
  – je kunt het niet zelf, je hebt Christus nodig als Redder;
  – bekering = nieuw leven.
• Universele boodschap
  • God heeft Petrus laten zien dat niemand uitgesloten is of ‘onrein’;
  • er is één God, die iederéén gekozen heeft. Niemand wordt uitgesloten!
  • Er is geen onderscheid in status → zo werd een voormalige slaaf bisschop van Rome (Calixtus I).
• Gemeenschap van Gelovigen
  • Spirituele eenheid ipv allerlei godsdiensten;
  • Eenvoudig samenkomen in huizen;
  • Persoonlijke keuze en niet vanwege geboorte;
  • Acceptatie ongeacht je achtergrond of ‘oude leven’;
  • onderlinge liefde;
  • morele code;
  • de gelovigen waren je ‘nieuwe familie’, een revolutie in die tijd;
  • vrouwen en kinderen kregen een geheel nieuwe status, vrouwen waren gelijkwaardig;
• Zorg voor anderen
  • de Romeinse Keizer Julianus noemde Christenen ‘atheïsten’ en vond het een schandaal dat ‘vreemden liefde ontvingen’ en ‘doden met liefde begraven werden’ .. en, zo zei hij “het is een schandaal dat er niet één Joodse bedelaar is” – verwijzend naar de onderlinge zorg voor elkaar. Hij vond het belachelijk dat de ‘galilese christenen’ voor armen zorgden, niet alleen die van henzelf maar ook voor wie niet bij hun hoorden zoals Romeinse sloebers..
  • In 225 n.Chr. brak in Carthago de pest uit – ondanks vervolging werden de christenen uitgezonden door de bisschop om te zorgen voor de zieken. Het werd door het gewone volk zelfs verwácht dat de christenen dat zouden gaan doen!
• Persoon en werk van Christus
  • Vis, vissers, is een belangrijk onderwerp in de Evangeliën – daarom werd het ook een belangrijk symbool voor christenen;
  • Jezus wás de beloofde Messias geloofden de christenen;
  • de discipelen móeten gezien en ervaren hebben dat Jezus buitengwoon en totaal anders was dan welk ander mens ook anders hadden ze nóóit zo’n sterke overtuiging gehad en waren ze niet bereid geweest hun leven op te offeren voor hun geloof.

Het Christelijke geloof stopte niet bij het Joodse Volk, het was- en is een inclusief geloof. Iedereen mag Christen worden, ongeacht afkomst, ras, sexe of het leven dat hij of zei geleid heeft;

Het Christelijke geloof werd van een veracht ‘bijgeloof’ de officiële staatsgodsdienst in Rome.

Christendom in de 19e en 20e Eeuw

In de laatste eeuwen worden er meer dan ooit mensen christen. Met name in Azië, Zuid Amerika en Afrika. Dit in tegenstelling tot het Westen waar christendom ‘op zijn retour’ is. Maar tot op de dag van de dag groet, wereldwijd, het christendom.

Rond het jaar 2000 waren er 2,1 miljard mensen Christen (33% van de wereldbevolking).

Volgens de laatste gegevens voor 2021 zijn er nu bijna 685 miljoen christenen in Afrika, met 760 miljoen verwacht tegen 2025. Dit overtreft eerdere schattingen van 630 miljoen tot 700 miljoen voor 2025.

Volgens Pew Research Center is 83,43% van de Zuid-Amerikaanse bevolking christen, waarvan ongeveer de helft daadwerkelijk echt praktiserend christen zijn.

In Europa neemt het aantal christenen al geruime tijd af.

__
Bronnen:
– “The Trial and Testimony of the Early Church”, CHI/EO TV
– Wikipedia, diverse artikelen
– Amnesty International