Vorige maand zag ik voor het eerst een Hopper op een menukaart staan. Een hamburger gemaakt van Sprinkhanen.
In de eerste weken van juli hadden wij vakantie. Geen reis naar een ver land, maar twee week vrijaf genomen en vanuit de thuisbasis een paar leuke uitstapjes gemaakt en daarnaast nog wat klusjes thuis gedaan.
Zo waren we onder andere op bezoek geweest bij Kasteel de Haar, het grootste kasteel van Nederland, Dierenpark AquaZoo in Leeuwarden (een aanrader!), brachten we een bezoekje aan het Friese Bolsward, vestingstad Bourtange in Groningen en het prachtige stadje Papenburg in Duitsland.
Op vakantie gaan is, hoewel heel fijn, natuurlijk geen recht maar een luxe. Een luxe waar, ook in ons land, veel mensen slechts van kunnen dromen. Veel van wat je in verre landen kunt ervaren kun je echter ook in Nederland vinden. Historische gebouwen, prachtige natuur, rust en ontspanning.
Hoewel wij altijd enorm genoten van onze vakanties naar ondermeer andere landen vinden we het dan ook prima om “gewoon” thuis te zijn, wat uitstapjes in eigen land te doen en daarnaast een paar mooie fietstochten in onze eigen omgeving te maken.
Dat wil allemaal niet zeggen dat er geen plannen zijn om in de toekomst weer eens over de grens te gaan kijken 😉
Tijdens de vakantie hebben we, naast historische gebouwen, natuurlijk ook weer een aantal kerken bekeken. Ook de synagoge in Bourtange hebben we van binnen gezien. Prachtige, kleine, synagoge waar je een mooi inkijkje krijgt in het Jodendom.
In de synagoge bevindt zich ook een Mikwe, een bad met ‘levend water’ (Jeremia 2:13, Johannes 4:10-15). Een Mikwe bevat minimaal 500 liter water dat van een natuurlijke bron afkomstig is (bron, rivier, zeewater) zodat het daadwerkelijk lévend water is.
Ook kasteel de Haar heeft een relatie met het Jodendom. Barones Hélène de Rothschild was samen met haar man eigenaar en verantwoordelijk voor de restauratie en uitbreiding van het kasteel in 1892-1912.
Een Hopper?
Toen we na ons bezoek aan Kasteel de Haar onderweg bij een HaJé restaurant wat gingen eten stond er iets bijzonders op de menukaart: een hamburger onder de naam “Hopper”. Een woord dat doet denken aan de Wopper, een hamburger van BurgerKing en .. de Engelse benaming van de sprinkhaan, de Grasshopper.
De Hopper is dan ook gemaakt van Sprinkhanen. Wij hebben dat aan ons voorbij laten gaan.
Afb. Grote Groene Sabelsprinkhaan
De Hopper-burger schoot mij weer te binnen toen we op de muur van onze aanbouw vandaag een grote sprinkhaan zagen zitten, in het bijzonder een Grote Groene Sabelsprinkhaan. Een sprinkhaan die bijna vier centimeter groot kan worden en zeer nuttig is: ze eten namelijk andere insecten zoals spinnetjes en allerlei vliegen.
Sprinkhanen worden geassocieerd met plagen waardoor ze vaak in een negatief daglicht staan. De sprinkhanen die we hier in Europa hebben zijn echter van een ander soort (De Rotte).
Voor ons Nederlanders is het eten van insecten, waaronder sprinkhanen, niet echt gebruikelijk. Veel mensen gruwen ook bij de gedachte er aan. Er worden ook allerlei drogredenen aangevoerd als verzet daar tegen (denk aan termen als “WEF”, “Woke”, “Agenda 2030”, enzovoorts).
Persoonlijk zou ik sprinkhaan nog wel eens willen eten. Bepaalde andere insecten echter niet. Zo hoor je steeds vaker over meelwormen als voedselbron.
“De komende jaren moeten ze vaker op ons bord belanden, vindt bijvoorbeeld ook landbouwminister Carola Schouten. Het eten van insecten trekt een minder zware wissel op milieu en klimaat dan van bijvoorbeeld rundvlees.” (RTLNieuws).
Sprinkhanen in de Bijbel
In de Thora is vermeld dat sprinkhanen en krekels rein zijn (Leviticus 11:20-22). Andere insecten, zoals bijvoorbeeld larven van vliegen en meelwormen zijn onrein. Deze mag je dan ook niet eten.
Er zal een goede reden zijn waarom wij als mensen géén meelwormen en andere onreine insecten zouden moeten eten. Al is sinds de komst van Christus er in feite geen sprake meer van rein of onrein, de spijs- en reinheidswetten hebben het Joodse volk voor veel gezondheidsproblemen behoed!
Sprinkhanen waren, en zijn, dus wel reine dieren. In de Bijbel zie je regelmatig dat ze gegeten werden. In het Nieuwe Testament lezen we over a’kris, de ‘sprinkhaan’, als voedsel in Mat. 3:4; Mar. 1:6.
De a’kris is een treksprinkhaan, “die de oosterse landen teistert en de velden en bomen kaalvreet. In het voorjaar worden talloze zwermen door de wind vanuit Arabië naar Israël gevoerd. Nadat ze dat land verwoest hebben, trekken ze verder naar het noorden, tot ze omkomen door in zee te vallen. De sprinkhaan was rein voor de Israëlieten en dienden de armen tot voedsel. Zij werden tot koeken gebakken na hetzij in zout water gekookt hetzij boven het vuur geroosterd te zijn.” (BijbelAantekeningen).
Dit zijn duidelijk andere sprinkhanen dan die wij hier kennen. De sprinkhanen die wij hier kennen zijn niet eetbaar, de treksprinkhaan wel.
De sprinkhaan verschijnt in de Bijbel vaak “op voor de mens en zijn geschiedenis cruciale momenten. Met recht mogen we het een ‘crisis-dier’ noemen. [..] De overdrachtelijke betekenis van de sprinkhaan verschijnt veelal in de context van oorlog en strijd, en de oorlog en strijd staan weer in dienst van Gods oordeel over inhumaan en goddeloos gedrag van mensen en volkeren. De sprinkhaan symboliseert bedreiging, angst, naderende ondergang.” (Theologie.nl).
Maar anderzijds waren en zijn sprinkhanen dus ook een bron van leven, als voedsel voor de mens. “Sprinkhanen zijn al het meest populaire insect dat door mensen gegeten wordt: 2.5 miljard in Azië, Afrika en Centraal Amerika. In sommige landen worden sprinkhanen als een delicatesse beschouwd [..] sprinkhanen vormen een superieure voeding met tot wel 70% proteïne, en bevatten bovendien alle aminozuren, omega-3 en omega-6, ijzer, zink, foliumzuur, chitine. In vergelijking met proteïne van dierlijke afkomst heeft de sprinkhaan veel lagere niveaus van verzadigd vet en cholesterolaanmaak en ook een grotere dichtheid van aminozuren.” (Christenen voor Israël).
