Zembla (BNNVARA) zond op 24 oktober 2023 een documentaire uit over ‘Het Transgenderprotocol’, een kritische beschouwing van wat wereldwijd het ‘Dutch Protocol’ wordt genoemd. Een behandelmethode danwel traject voor kinderen en jongeren die aan genderdysforie leiden.

Het ‘Dutch Protocol’ komt steeds meer onder vuur te liggen. Feitelijk is het wetenschappelijk gezien onhoudbaar en er is meer en meer internationale kritiek van medische wetenschappers.

Eerder schreef ik hier al over: “In de medisch-wetenschappelijke wereld komen steeds meer vragen of de huidige praktijk, waarbij soms al op zeer jonge leeftijd kinderen “puberteitsremmers” (chemische castratie!) krijgen die ondanks de beweringen niet omkeerbaar zijn wel zo’n goed idee is.” [..] In Noorwegen, Finland, Zweden en het Verenigd Koninkrijk is inmiddels het gebruik van puberteitsblokkers beperkt, zo meldt het Reformatorisch Dagblad.”

Veel kritiek op transgenderzorg wordt vaak afgedaan als ‘transfoob’, ‘extreem rechts’ of religieus gemotiveerd. Hoewel ik christen ben heb ik in principe niet of nauwelijks religieuze bezwaren tegen een transitie ingeval dit een jongere die leidt aan genderdysforie werkelijk kan helpen. Sterker nog, ik vind de meeste ‘religieuze bezwaren’ geen hout snijden.

Vanuit belangengroepen voor transgenders was BNNVARA onder druk gezet de uitzending geen doorgang te laten vinden. BNNVARA heeft echter besloten de documentaire wel uit te zenden.

Bijgaande een korte samenvatting van een aantal knelpunten in de transgenderzorg die in het programma naar voren kwamen.

Dutch Protocol transgenderzorg

De claim van het ‘Dutch protocol’ is dat de kinderen die in transitie gaan zich na een aantal jaren aantoonbaar beter voelden.

Daar kan het volgende over opgemerkt worden:

1. slechts een beperkt deel van de behandelde jongeren werkte mee aan de follow-up (middels een vragenlijst). Van de overige jongeren is niet bekend hoe zij zich nu voelen en of de behandeling succes heeft gehad (als in fysiek en mentaal welbevinden);
2. één van de jongeren overleed, als gevolg van een infectie, door de geslachstveranderende operatie;
3. de onderzoeksmethode is volgens wetenschappers volstrekt onder de maat wegens het ontbreken van onder andere een controlegroep en combinatie van behandelingen.

Wetenschappers, vooral in Nederland, durfden nauwelijks publiekelijk mee te werken aan het programma van Zembla. Een van de wetenschappers kreeg onomwonden te horen dat dit ‘zijn cariére zou schaden’. Een woordvoerder van het UMC Utrecht, waar de methodoloog voor werkt, gaf in het programma van Zembla zelfs toe dat zij dat gezegd had tegen hem. Toch zijn er voldoende wetenschappers die zich wel willen en durven uitspreken, vooral in het buitenland.

Transgenderzorg in het buitenland

In Finland en Zweden is de transgenderzorg als gevolg van wetenschappelijk onderzoek op een laag pitje gezet. Ook in Noorwegen is dit het geval. Psychologen blijken het onverantwoord te vinden de kinderen met puberteitsremmers te behandelen.

Hoogleraar Psychiatrie Riittakerttu Kaltiala, Finland, werkte met het ‘Dutch Protocol’ maar besloot na onderzoek hier mee te stoppen.

“Nu ik er op terugkijk heb ik een fout gemaakt. [..] Ik ging ook mee in het idee dat dit het bewijs was dat jongeren er baat bij hadden, er beter van werden. Dat had ik beter moeten inzien. [..] anders dan de literatuur aangaf, hadden ze last van ernstige psychische stoornissen zoals zware depressies, en ernstige eetstoornissen, die opname vereisten. [..] Toen we die jongeren gingen behandelen, kwamnaar voren uit onze klinische observaties dat hun mentale gezondheid, functioneren en adolescente ontwikkeling er niet op vooruitging.”
– Hoogleraar Psychiatrie Riittakerttu Kaltiala

Het gevolg van de publicatie van haar onderzoek en ervaringen was dat ze vervolgens werd weggezet als ‘transfoob’, in plaats van een wetenschapper die met zórg met de jongeren omging en het beste met hen voorhad! En men schroomt ook niet om even de nazi’s in dit verband aan te halen.

(afb. screenshot Zembla, BNNVARA)

Kinderpsychiater Angela Sämfjord was betrokken bij de opening van de genderkliniek in Göteborg, Zweden. Haar conclusies, na kinderen in eerste instantie te hebben behandeld zijn vergelijkbaar met de onderzoeken en ervaringen in Finland.

“Ze hadden heel wat neuropsychiatrische symptomen, zoals autisme. Dat werd niet verklaard in de Nederlandse onderzoeken. [..] Ik vond dat de risico’s dat we deze kinderen schade zouden toebrengen groter waren dan de kans dat ze er baat bij zouden hebben. Daarom heb ik ontslag genomen. Ik was daar in mijn kliniek niet de enige in. Collega’s in andere klinieken stopten ook”.
– Kinderpsychiater Angela Sämfjord

Onderzoek wetenschappelijk onvoldoende

“Het is een tamelijk verhit thema maar als wetenschapper ben je aan de samenleving verplicht om bij te dragen aan een genuanceerd debat [..] je tast volkomen in het duister, d’r is geen vergelijkingsgroep, alle adolescenten die puberteitsremmers kregen, kregen tegelijkertijd pyschologische begeleiding of behandeling. Dus er liepen twee behandelingen naast elkaar”.
– Gerard van Breukelen, Hoogleraar methodologie, Universiteit van Maastricht

Onderzoeken zonder controlegroepen is zwak bewijs, aldus Gerard van Breukelen en andere methodologen, die anoniem willen blijven. Van Breukelen noemt het onderzoek dat ten grondslag ligt aan het ‘Dutch Protocol’ dan ook “wetenschappelijk onvoldoende”.

Onderzoeken in het buitenland gedaan worden na zogeheten ‘peer review’ bestempeld als onderzoek waarvan het bewijs een “zeer lage betrouwbaarheid” heeft.

“Er zijn onderzoeken geweest die beweren dat er voordelen zijn aan het gebruik van puberteitsremmers, gevolgd door hormonen, maar al die onderzoeken hebben ernstige methodologische problemen”
– Hannah Barnes, onderzoeksjournalist BBC Newsnight

Ook zij stelt vast, zoals vaker is vastgesteld, dat er in het follow-up onderzoek enorme problemen zijn. Ofwel er is geen follow-up, zeker niet op de langere termijn, ofwel een groot deel van de behandelde jongeren werkt niet mee aan een follow-up onderzoek.

Het onderzoek van Barnes en haar collega’s heeft er toe geleid dat de Britse overheid heeft ingegrepen in de transgenderzorg. De inspecteur gezondheidszorg ging kijken wat er precies gebeurde bij de kliniek voor transgenderzorg en stelde een onderzoek in.

De beoordeling van de inspectie was dat “de zorg ontoereikend was”, de laagste classificatie die aan zorg kan worden gegeven! Volgens dit onderzoek van de inspectie “lopen jongeren bij het huidige zorgmodel een groot risico op een slechte mentale gezondheid en ander leed”, aldus de inspectie in Engeland.

De Britse overheid heeft dan ook besloten de genderkliniek te sluiten. De zorg moet op een andere manier ingericht worden, stelt de inspectie in Engeland.

Hoogleraar psychiatrie Mikaél Landen uit Zweden stelt na zeer uitgebreide studie van alle internationale onderzoeken, in opdracht van de Zweedse overheid, dat dit onderzoeksveld lijdt onder “onderzoeken van slechte kwaliteit, die in andere werkvelden nooit geaccepteerd zouden worden”.

“We weten niet of het [Dutch Protocol] werkt en we weten niet wat er zou gebeuren als we niks zouden doen. Of wanneer we alleen psychologische begeleiding zouden bieden. Of wanneer we alleen medische behandeling zouden bieden. [..] Daarom heeft de overheid in Zweden het beleid aangepast. Ze zeiden: dit mag niet meer de standaard behandeling zijn.”.
– Hoogleraar psychiatrie Mikaél Landen

Transfoob of transitiefuik?

Kritiek of zorgen van wetenschappers en ouders wordt de grond in gestampt door mensen te bestempelen als “transfoob”. Dit komt ook naar voren in het verhaal van een van de twee jongeren in het programma.De moeder had het vermoeden dat de jongen homoseksueel was en niet transgender. Haar werd vervolgens verweten ‘transfoob’ te zijn. Uiteindelijk zag de jongen af van transitie en onderschreef dat zijn moeder het goed had gezien.

Ook worden de jongeren onder druk gezet door de psychologen en psychiaters van de transgenderkliniek van het UMC Amsterdam, zo zeggen ze.

In het programma zien we ook hoe schadelijk een transitie kan zijn; een jong meisje gaat in transitie om te veranderen naar man. Haar eierstokken worden verwijderd, er worden borstoperaties gedaan. Na een paar jaar krijgt ze spijt, als in dat ze zich beseft dat ze eigenlijk helemaal geen man wilde zijn. Met als gevolg dat ze nooit meer volwaardig vrouw zal zijn en levenslang hormonen zal moeten slikken.

De kritiek van jongeren lijkt er, zo stelt ook Zembla, op te duiden dat jongeren eens ze de weg van ‘transitie’ zijn ingeslagen in een fuik terecht komen waar de jongeren en hun familie niet of nauwelijks meer uit kunnen ontsnappen.

De documentaire van Zembla is via onderstaande link terug te kijken:

⇒ https://www.bnnvara.nl/zembla/artikelen/het-transgenderprotocol

Zie ook: Transgender, Wetenschap, de Bijbel en genderdysforie