Onderzoekcijfers 2022: Aantal bijbellezers afgenomen door corona

In de Verenigde Staten is het aantal bijbellezers afgenomen door corona, zo meldt Christianity Today. En niet zo’n beetje ook: maar liefst 26 miljoen mensen die voorheen “een paar keer per jaar” de bijbel lazen hebben het bijbellezen tijdens corona stopgezet.

Bibjelstudie, Bijbelse Theologie en Artikelen over de Bijbel en Evangelisch Christendom

Het betreft hier cijfers van het American Bible Society die het bijbellezen (buiten de kerk) al jarenlang volgt.

Bijbellezers afgenomen door corona in VS

“We hebben onze berekeningen gereviewed. We hebben onze cijfers dubbel gecontroleerd en de berekeningen opnieuw uitgevoerd … en opnieuw”, schreef John Plake, hoofdonderzoeker voor de American Bible Society, in het rapport van 2022. “Wat we ontdekten was opzienbarend, ontmoedigend en ontwrichtend.”

In 2021 las ongeveer 50 procent van de Amerikanen de Bijbel minstens drie of vier keer per jaar. Maar in 2022 daalde het 11 procentpunten. Nu geeft nog slechts 39 procent aan dat ze de Bijbel één of meerdere keren per jaar lezen. Het is de scherpste daling ooit.

Bijbellezen toegenomen in Europa?

In Europa, althans in Engeland, was de situatie in 2021 nog anders. Kerknet.BE wist eerder te melden: “Volgens een onderzoek in opdracht van het Britse Bijbelgenootschap bij een 1.000-tal mensen is het lezen van de Bijbel in coronatijden bevorderlijk voor het mentale welzijn. Gelovigen vertellen de onderzoekers ook dat zij tijdens deze pandemie vaker in de Bijbel hebben gelezen en meer naar Bijbel- of Bijbelgerelateerde films hebben gekeken. Het onderzoek bleef beperkt tot mensen die voor de pandemie (toen dat nog mogelijk was) minstens een keer per maand naar de kerk gingen. De enquête werd in december gehouden en de resultaten werden op 1 maart bekendgemaakt.”

Hoe de situatie in 2022 in Europa is, heb ik nog niet kunnen achterhalen. Maar het zou mij niet verbazen als deze nu vergelijkbaar is met de situatie in de Verenigde Staten, is ook hier het aantal bijbellezers afgenomen door corona? Of zijn er wellicht ook andere redenen?

Waarom bijbellezen is afgenomen in VS

Momenteel meldt slechts 10 procent van de Amerikanen dagelijks de Bijbel te lezen. Voor de pandemie lag dat aantal op ongeveer 14 procent. Een belangrijke reden is volgens de onderzoekers dat bijbellezen samenhangt met kerkbezoek.

Opmerkelijk genoeg gingen veel kerken in Amerika tijdens de verschillende golven van de pandemie helemaal niet dicht. Ook werden veel diensten, net als in Nederland en andere europese landen, online uitgezonden. Sterker nog, nog steeds zijn er veel kerken die de diensten online streamen (en daar ben ik persoonlijk heel blij om, dit moet blijven!).

De spijker op de kop is echter dit, denk ik, en het is een probleem dat ook in Nederland en veel andere landen zich voordoet en steeds groter wordt. Mensen lezen überhaupt niet meer!

“Ze hebben in hun leven nog nooit een boek gelezen dat de lengte van de Bijbel benadert, en omdat ze het nog nooit eerder hebben gedaan, denken ze dat ze dat nu niet kunnen”, zei Whitney. “Je kunt net zo goed zeggen: ‘Flapper met je armen en vlieg naar de maan.’ Ik denk dat we ze moeten laten zien hoe haalbaar het is.” – Christianity Today

Bijbelse EncyclopedieTrouw meldt hierover in 2021: “44 procent van de Nederlandse jongeren leest nooit een boek”. Het goed verwerken van informatie bij met name jongeren is ook zorgelijk; “slechts 47 procent van alle 600.000 ondervraagde leerlingen blijkt voldoende in staat om bevooroordeelde informatie van objectieve feiten te kunnen onderscheiden.”. Dit geeft aan dat begrijpend lezen en feit en fictie onderscheiden ver beneden peil is.

Bijbelse Encyclopedie
Dit probleem speelt niet alleen bij jongeren – ik merk het bij mijzelf (als 50+’er) ook dat ik steeds minder vaak, eigenlijk nauwelijks nog, een boek lees. De Bijbel en bijbelverklaringen zijn eigenlijk de énige nog die ik wél lees. En boeken die ik koop zijn daar dan ook aan gerelateerd.

Mijn meest recente aankoop was bijvoorbeeld de Bijbelse Encyclopedie (gebruikt, via Boekwinkeltjes gevonden voor slechts een paar euro). Maar dat kun je niet echt een léésboek noemen uiteraard.

Dat mensen steeds minder gaan lezen heeft natuurlijk ook alles te maken met het digitale aanbod (e-readers), de groei van online kanalen, het aantal TV-kanalen en beperking in tijd doordat mensen het steeds drukker krijgen met allerlei zaken.

Stijging boekverkoop
Tijdens de corona-periode was in Nederland de boekverkoop overigens gestegen. Dat onderstreept in mijn ogen dan ook nogmaals dat boeken lezen samenhangt met de tijd die je er voor hebt; door corona werden mensen gedwongen thuis te blijven en hadden ze opeens tijd “over” en werd er weer vaker een boek gekocht (en hopelijk ook gelezen).

Het zou dus goed kunnen dat de cijfers uit de Engelse onderzoeken inderdaad kloppen en er in elk geval in Europa wél meer bijbel gelezen werd. De toename (van de verkopen) is echter niet te danken aan het feit dat er méér mensen gaan lezen maar dat “de lezers” méér zijn gaan lezen.

Selectief bijbellezen

Zelfs mensen die de Bijbel wel lezen, hebben er vaak niet veel van gelezen, blijkt uit onderzoek. Slechts een op de vijf Amerikanen heeft de hele Bijbel gelezen, terwijl een op de vier nooit meer dan een paar zinnen heeft gelezen.

“Voor de meeste mensen is het bijna meer een naslagwerk”, zegt Scott McConnell, uitvoerend directeur van Lifeway Research. “Ze zoeken iets op wanneer ze het nodig hebben of iemand anders heeft het nodig. Of ze klappen het open en lezen waar ze ook maar landen.’

Dit selectief lezen, of in veel gevallen zelfs volledig aselect (volkomen bepaald door het toeval), leidt er toe dat er niet of nauwelijks begrip is van de Bijbel. Het leidt er ook toe dat mensen heel makkelijk vanuit bepaalde vooringenomen opvattingen gaan zoeken in de Bijbel (bijvoorbeeld via computerbijbels, apps of internet) naar teksten die hun eigen gedachtengang steunt.

Als je zelf zo omgaat met de Bijbel, en de hele context van gedeelten uit het oog verliest, ben je ook kwetsbaar voor allerlei “wind van leer” gebracht door predikers die zelf op die manier met de Bijbel omgaan.

Aandacht voor lezen

Een belangrijk probleem waar deskundigen steeds maar weer op hameren is dat jongeren ‘niet meer lezen’. Er moet dus (weer) meer aandacht komen voor lezen. En niet in de laatste plaats voor Bijbellezen!

Hoe stimuleer je dat onder jongeren? Dat begint al als ze kind zijn: thuis samen aan tafel eten en .. na het eten voorlezen uit de (kinder)bijbel! Voorlezen uit een boekje, aan je kinderen, als ze naar bed gaan. De oorsprong van het probleem ligt hier om te beginnen thuis. Als kinderen niet opgroeien met lezen en in het bijzonder de Bijbel lezen (of voorgelezen worden er uit) zal er op latere leeftijd totaal geen interesse in het Woord van God zijn.

In dit opzicht loopt Amerika (in negatieve zin) voor op Europa. Daar begon men decennia geleden al met het ontwrichtten van de gezinnen; ouders hebben 2 tot 3 banen nodig om financieel te overleven. Kinderen worden met een “TV dinner” (kant en klaar maaltijd) voor de TV gezet (vandaar, TV Dinner). Kinderen kennen geen regelmaat meer.

Samen eten, samen het Woord lezen, samen bidden en danken voor het eten. Dat is de básis van een christelijke opvoeding van kinderen. Als ouders moeten we daar tijd en aandacht voor inruimen. Het gezin en het geestelijke welzijn van je kind gaat vóór alles!

Is het aantal bijbellezers afgenomen door corona, of .. heeft corona misschien een probleem blootgelegd dat al heel lang bestond en binnengeslopen is in de gezinnen en kerken? Ik denk het laatste! Maar het is nog niet te laat daar iets aan te doen! Laat de generatie die nu opgroeit niet nóg minder gaan lezen in de Bijbel, zorg dat je het ze voorleeft!

Print Friendly, PDF & Email