Het is maar een gebouw!

De kerk van de Here Jezus is een levend organisme, geen organisatie. Een uitspraak die ik vaak gehoord heb en ook helemaal waar is. In diezelfde lijn ligt hoe veel christenen tegen een kerkgebouw aankijken. Immers het draait niet om het kerkgebouw maar om de gemeente? “Het is maar een gebouw”.

Voor veel andere christenen is het kerkgebouw zo’n beetje alles waar het in hun leven om draait. En zeker in de voorbije eeuwen werd een kerkgebouw zéér belangrijk gevonden.

Wat is de toegevoegde waarde van een kerkgebouw? Waarom werden en worden kerken, nog steeds, gebouwd?

Een kerk heeft, altijd, een zekere sociale functie gehad. Zoals ik eerder al eens schreef: “kerken werden vaak midden in een dorp gebouwd maar ook vaak tussen twee of meer plaatsen in. Als meerdere plaatsen of gehuchten te klein waren werd er een kerk op gelijke afstand voor iedereen gebouwd. Een mooi voorbeeld hiervan is het kerkje in Niehove – centraal in het dorpje gelegen, duidelijk op een verhoging“.

Ik vind kerkgebouwen prachtig. Vooral om er foto’s van te maken (zie mijn fotoblog). Waar ik in de inleiding schrijf: “mensen hebben geprobeerd door het gebouw iets te laten zien, uit te drukken, van hun geloof. Het zijn gebouwen die gemaakt zijn uit overtuiging. Daarnaast zijn de kerkgebouwen onlosmakelijk verbonden met de geschiedenis van een bepaald gebied.”.

Houten kerken in Amerika

boek houten kerken in amerika (omslag)

Het boek Houten Kerken in Amerika staat al jaren in mijn boekenkast. Regelmatig blader ik er nog even doorheen. Ik weet niet meer waar ik ‘m gekocht heb en voor hoeveel. Ik vermoed ergens bij een ‘boekvoordeel’ winkel of bij De Slegte. Bij Boekwinkeltjes.nl ligt ‘ie op dit moment ruim op voorraad.

Het leuke van dit boek is dat het vol met historische foto’s staat. Prachtige foto’s van de kerken van buiten maar ook van binnen én de geloofsgemeenschappen die er samenkwamen. Ook verhalen van en over de stichters en bezoekers van de kerkdiensten.

(klik op afbeelding voor vergroting)

Het boek illustreert precies dat wat ik zo interessant vind aan kerkgebouwen, naast de architectuur, namelijk: het verhaal er achter. Het zijn gebouwen met een verhaal. Een verhaal van mensen. Maar vooral dát verhaal dat niet vergeten mag worden: wat voor de mensen gedaan is door God, door de Here Jezus. Dat Hij ons heeft bevrijd van de macht, over ons leven, van de tegenstander, de satan.

Onderlinge Samenkomst

De Bijbel zegt dat we de onderlinge samenkomsten, als gelovigen, niet moeten verzuimen (Hebr. 10:25). Op dit moment, dat ik dit schrijf, is het al meer dan een jaar niet of nauwelijks mogelijk nog naar een kerk te gaan.

Omdat ik wegens ‘mantelzorg’ en met betrekking tot mijn werk (bedrijfskritische functie) voorzover het van mij af hing moest en wilde voorkomen dat ik met corona besmet raakte heb ik alle taken op kerkelijk gebied laten vallen; ook het (mee)spelen in het combo van de gemeente.

Thuis de Bijbel bestuderen

In het begin keek ik nog elke zondagochtend de uitzendingen van de dienst via Youtube, mede omdat ik betrokken was bij de montage er van. Maar het wordt nu gestreamd. Soms kijk ik nog terug, soms ook niet. Daar ben ik eerlijk in. Het bij een kerkdienst aanwezig zijn, aktief deel er van uitmaken, is toch anders dan passief voor het scherm zitten en kijken. Wat ik wel leuk vind is diensten van andere kerken en gemeenten te kijken – je kunt virtueel een kijkje ‘over de muur nemen’.

Het is duidelijk dat een kerkgebouw méér is dan ‘maar een gebouw’. Het is de plaats die je in staat stelt de onderlinge samenkomsten bij te wonen. Natuurlijk, dat kan in een huissamenkomst, een dorpshuis of een statige kerk. In dat opzicht “doet het gebouw er niet toe”. De bekende prediker Spurgeon hield grote bijeenkomsten waar soms meer dan 10.000 mensen op afkwamen. Dat paste niet in een gewone kerk en hij preekte dan ook wel in grote loodsen in de haven.

Dr. Abraham Kuyper zei: “Wat is een kerk anders dan een vergaderzaal? Hoe moet een kerkgebouw eruit zien? Als een tempel of huis Gods? Is er geen kerk beschikbaar, dan komt de gemeente maar bijeen in de open lucht. En is het daarvoor te fris, dan huur je maar een fabriekshal, stal of manége of je komt samen bij iemand thuis. Want een kerk is geen heiligdom voor Christus op aarde, maar een ruimte waar je droog zit en de prediker kunt horen en zien. Een kerk is slechts een voorhof van de hemelse Tempel en om praktische redenen is een gedeeltelijke koepelvorm en zijn zitplaatsen in amfitheateropstelling het meest aan te bevelen.”

Het soort gebouw, locatie en bouwstijl, maakt dan ook niet zoveel uit. Zo’n boek als “Houten kerken in Amerika” maakt dat prachtig duidelijk. Als er maar een plek is waar we gemeente kúnnen zijn. Die plek is ons, op dit moment, nagenoeg ontnomen. Maar zodrá het weer kan hoop ik er weer heen te kunnen gaan om samen met de broeders en zusters weer bijeen te komen! Tot die tijd zullen we het moeten doen met streams, boeken en online artikelen. En die zijn er gelukkig nog steeds in overvloed!

Doopsgezinde Vermaning Zijldijk
Doopsgezinde Vermaning Zijldijk

Wat is de toegevoegde waarde van een kerkgebouw? Waarom werden en worden kerken gebouwd? We hebben het afgelopen jaar aan den lijve ondervonden wat de toegevoegde waarde is! Geloven ‘in je eentje’ is méér dan lastig en ook gevaarlijk want daarmee verdwijnt ook de noodzakelijke opvoeding, correctie (in die zin zo mooi dat doopsgezinden hun gebouw een ‘vermaning‘ noemen) en opbouw van je geloof.

Print Friendly, PDF & Email