Francisco van Jole herinner ik mij vooral nog van de tijd dat hij een programma op de radio deed over ICT-zaken. Tegenwoordig is hij hoofdredacteur van Joop, het online nieuwsplatform van BNNVARA. Afgelopen woensdag meende hij een uitspraak over vaccinatie-weigeraars van de BibleBelt te moetem doen die best wel stuitend is. Van Jole: “Wie vaccin weigert vanwege God’s wil moet ook geen medische zorg vragen [..] ga maar lekker dood”.

Aanleiding voor de uitspraak was een interview met de voorzitter van de SGP in Staphorst die aanschoof in de talkshow Op1 en liet weten dat hij weigert om zich te laten vaccineren.

Van Jole maakt bezwaar tegen de redenatie van de SGP’er die een vaccin weigert met een beroep op God’s wil maar vervolgens wel medische behandeling wil. Dan moet je God ook zijn werk laten doen, meent hij. “Ga maar lekker dood.” (Joop)

Afgezien van het feit dat nu ten onrechte de focus in de media alweer alléén op de christenen uit het gereformeerde smaldeel op de BibleBelt ligt, want er zijn ook heel veel, enorm veel, niet-religieuze vaccinweigeraars, vind ik dit een nogal boute, vergaande uitspraak.

“Ga maar lekker dood”. Vindt hij dat alleen van Christenen of ook van anderen die geen vaccinatie nemen? Of mensen die roken, obesitas hebben, hardrijders of allerlei andere mensen die, ten diepste, hun medische problemen zelf voor een groot deel veroorzaken? Om maar eens een zijstraat te noemen: amateursporters kosten de medische zorg en werkgevers (door uitval personeel en ziektwet) héél veel geld en tijd. Miljarden per jaar zelfs. Horen we niemand over want “sporten is gezond”, toch?

Wat triggerde Francisco van Jole toch, die aangeeft geen hekel aan christenen te hebben, om dit zo hard te formuleren?

Roken, Obesitas, hard rijden

Laten we wel zijn: er gaan per jaar zo’n 20.000 mensen dood aan roken. Dat zijn er meer dan aan corona stierven vorig jaar. In Nederland is 12,9% van alle sterfgevallen van 20 jaar of ouder aan roken toe te schrijven. Roken is de belangrijkste oorzaak voor longkanker, COPD (Chronic Obstructive Pulmonary Disease), slokdarmkanker, strottenhoofdkanker en mondholtekanker. Zo’n 90% van de sterfte door longkanker bij mannen en 73% van de sterfte door longkanker bij vrouwen kan worden toegewezen aan roken.

Toch krijgen al deze mensen de nodige medische zorg. Zo werkt dat in een land als het onze waar je zelfs als je de problemen zélf feitelijk veroorzaakt tóch gewoon (door de verzekering betaalde) zorg krijgt. Dat is de solidariteit in- en van ons zorgstelsel.

Er zijn zoals gezegd ook genoeg anderen die wegens allerlei, al dan niet gefundeerde, bezwaren geen vaccinatie willen. Waaronder vast wel diverse BNNVARA collega’s van Francisco van Jole. Wens je die hetzelfde toe? Wat een bizar harde lijn. En dat voor een hoofdredacteur van een journalistiek platform van de publieke omroep!

Toch heeft Francisco van Jole een punt..

Het is door Van Jole bot geformuleerd. Heel erg bot. Het slaat nergens op dat hij meent te moeten spreken (excuses voor het citaat) over “fucking christenen”. Dat is een niet eerlijke generalisatie.

Toch heeft hij wél een punt als hij zegt: “Wie vaccin weigert vanwege God’s wil moet ook geen medische zorg vragen”. Immers, je weigert dat vaccin omdat je vertrouwt op “God’s voorzienigheid”. Maar dat geldt dan ook voor wie “vertrouwt op het immuunsysteem” of andere vaccinatieweigenaars (bijvoorbeeld aanhangers van allerlei complotten).

Als het echter, kennelijk, Gods voorzienigheid is dát je corona krijgt, als je daar wérkelijk van overtuigd bent, waarom dan wel spoorslags naar het ziekenhuis áls deze ‘voorzienigheid’ je treft? Het is dan volgens je eigen opvatting kennelijk God’s wil dat je ziek wordt en daar (mogelijk) aan sterft?

Ik ga er van uit dat de gelovigen die vaccinaties weigeren op grond van geloofsbezwaren die consequentie aanvaarden.

Overbelaste zorg

Heel veel mensen, ook in dit artikel in de Trouw, zeggen: “Ja, maar,… als er niet zoveel bezuinigd was op de zorg dan was het allemaal hélemáál geen probleem dat er een “paar” covid patiënten zijn.

Dat argument kan geen stand houden. Zie voor een uitgebreide berekening en factcheck dit draadje op Twitter. De conclusie geeft ik hier vast weer. Het is een drogredenering! Je probeert daarmee het probleem dat je in feite zelf veroorzaakt, of toe bijdraagt en in stand houdt, op iets anders af te schuiven. Of, in dit geval, op “de overheid”.

Uitstellen operaties
Ziekenhuizen moeten operaties uitstellen, omdat ziekenhuisbedden en IC’s worden bezet door corona-patiënten die vaak niet zijn gevaccineerd. Is dat voor orthodoxe predikanten reden hun bezwaren tegen inenten te laten varen? Zo vraagt de Trouw zich dan ook af.

Predikant A. Verschuure van de Gereformeerde Gemeenten vindt al dan niet vaccineren een zaak van het geweten, maar zelf acht hij het, zoals hij zegt, “niet verantwoord voor het aangezicht van God’. “Ziekte en gezondheid liggen in Gods regering.”. Francisco van Jole zegt dan in reactie op dit soort opvattingen: “Ga dan maar dood”. En dat de (seculiere) wereld zo reageert is niet zo vreemd eigenlijk immers: met zo’n houding en instelling roep je het wel over je af dát mensen zo reageren.

Zorg voor andere patiënten komt opnieuw in het gedrang. Het ziekenhuis in Zwolle moest tientallen operaties afzeggen door gebrek aan bedden en personeel. Van de covid-patiënten is 90 procent niet ingeënt, meldde het ziekenhuis, landelijk was dat volgens het RIVM in september driekwart. (Trouw)

De vaccinaties kunnen dit voorkomen, maar dan komt de aap uit de mouw, het zijn, naar zij zeggen, “aannames die in reformatorische kring ernstig worden betwijfeld”. Feiten doen er kennelijk niet toe. Men “vraagt zich af of het wel klopt dat het overgrote deel van de patiënten in ziekenhuizen geen prik heeft gehad.”.

Raar. Een stroming die bekend staat als zeer Orthodox, gezagsgetrouw, Koningsgezind,.. en dan nu opeens de overheid in twijfel gaan trekken? Dat riekt naar invloed vanuit de Christelijke samenzweringstheorieën – waarvan we in Ds. Visser recent weer een voorbeeld van zagen. Zelfs Hugo de Jonge werd er naar gevraagd.

Preek Ds. Paul Visser
Ds. Paul Visser sprak recent in Zeeland onder andere over het merkteken uit Openbaring 13. “Wie niet meedoet, valt buiten de boot. Dan krijg je een merkteken, op je hand en je hoofd, aangebracht door de antichrist.” en betrok dit, en meer, op de corona-maatregelen.

Hij gooide er verder nog wat beweringen over de WHO, Professor Klaus Schwab en het World Economic Forum (WEF) bij. In een préék nota bene? Is het niet de bedoeling dat een predikant een exegese geeft vanuit de Schrift, in plaats van de Schrift in te passen in zijn eigen theorieën en opvattingen?

Minister De Jonge reageert fel in een uitzending van Family7 op deze uitspraak van Visser. “Wat is dan dat teken van het beest? Het is toch raar om op deze manier over de Bijbel te spreken? Ik ben gelovig en lid van een kerk in Rotterdam. Als gelovige moet je er zijn voor een ander en een ander beschermen. Dat is een opdracht van God. En dat is ook mijn taak als minister.” (bron: EO)

Ook Theoloog Riemer Roukema reageerde op Visser’s uitspraken. In dit artikel proef ik een beetje dat de theoloog aanhanger is van de gedachte dat de Openbaring al achter ons ligt. Kan ik mij niet in vinden maar de lijnen die hij trekt ben ik het mee eens.

Ik denk dat Visser er volstrekt naast zit. Hij voedt alleen maar samenzweringstheorieën, ik zie hem overal geciteerd inmiddels. Uiteráárd krijgt hij veel bijval uit bepaalde hoek. Want: de predikant zegt wat bepaalde mensen willen horen. Het bevestigd hun opvattingen. Maar Bijbels is het, in mijn ogen, absoluut niet.

Opgemerkt moet worden dat Ds. Visser’s opvatting niet nieuw is. Al in februari schreef het Nederlands Dagblad over deze opvattingen, welke in Amerika al rondgingen.

We hebben in het verleden gezien dat Hitler, Keizer Nero en “Procter and Gamble” hun logo tot “(teken van) het beest” werd verklaard, de “streeptjescode” was vervolgens “het teken van het beest” want “zonder kan je niet kopen en verkopen” beweerde men, de pinpas, de computer zou staan (middels een ingewikkelde rekensom) voor “666”.. En nu de QR code waardoor niemand meer zou kunnen kopen en verkopen “en dus het teken van het beest”? Dat is allemaal inlegkunde.

Inlegkunde is zeer gevaarlijk. Zo worden mensen misleid, soms zelfs misleid voor de eeuwigheid. Want wat gebeurt er bij inlegkunde? Dan wordt er iets in de Bijbeltekst gelegd door de lezer wat er niet in zit. Je stopt er iets in, om dat er vervolgens uit te halen. De lezer laat de tekst “buikspreken.” – Ds. A. van Vuuren, Refoweb

Persoonlijk hou ik vast aan 1 Thess. 5:3; 2 Thess. 2:3,4 en ook Matt. 24 lijkt mij vrij helder. Het “teken van het beest” gaan wij, zo geloof ik, niet meemaken. Wel zullen er moeilijke tijden komen (en zijn er al voor veel christenen).

Laat niemand u misleiden, op welke wijze ook, want eerst moet de afval komen en de mens der wetteloosheid zich openbaren, de zoon des verderfs, de tegenstander, die zich verheft tegen al wat God of voorwerp van verering heet, zodat hij zich in de tempel Gods zet, om aan zich te laten zien, dat hij een god is. – 2 Tess. 2:3-4

Als gelovigen mogen wij uitzien naar de Opname van de Gemeente. Een Bijbelse verwachting! Maar bovenal een verwachting die hoop en troost biedt voor de gelovige:

Naastenliefde

Moet je dan niet uit naastenliefde vaccineren?

“Ik zie naastenliefde anders”, zegt Verschuure. “Het is niet in de eerste plaats gericht op het niet meer hoeven wachten op een operatie. Ik zie het als terugkeren naar de Heere en zijn woord. Dat is echte naastenliefde, de enige redding.” Met niet-gelovigen wier operatie wordt afgezegd, zou hij ‘op de knieën willen en luisteren naar Gods Woord.” (Trouw)

Ook hier blijkt dat men er een curieuze opvatting op nahoudt, een volstrekt eigen uitlegging met als doel hun eigen standpunt te kunnen verdedigen. Naastenliefde stelt geen voorwaarden!

Luisteren naar Gods Woord
Met niet-gelovigen waarvan de operatie wordt afgezegd, zou hij ‘op de knieën willen en luisteren naar Gods Woord? Dus een vrouw, een moeder, die geen operatie voor borstkanker kan krijgen krijgt te horen van ‘de dominee’ dat ze samen met hem op de knieën moet gaan om te “luisteren naar Gods Woord”?

Of de vader die terug komt van zijn werk, een ernstig ongeluk krijgt en geen hulp kan krijgen omdat het ziekenhuis vol ligt met coronapatiënten moet “luisteren naar Gods Woord”?

En wat zegt dat Woord haar dan volgens de dominee? “Jammer dat u ziek bent en niet geopereerd kunt worden, maar Ik heb nu eenmaal een kudde die zich niet heeft laten vaccineren en uw plaats ingenomen heeft in het ziekenhuis”?

Ik wordt heel, héél erg boos als ik dit soort vrome kwezelarij lees! Ik kan er niet tegen dat mensen God’s Woord zó laten “buikspreken” (om hun eigen Refoweb maar eens te citeren) voor hun eigen doelstellingen.

Opeens krijg ik dan, zeer tegen mijn zin in, wel héél veel begrip voor ‘de wereld’ als ze zeggen: “Ga maar lekker dood”!

De Groot legt het gebod van naastenliefde anders uit. “Het is een moeilijke, maar je stelt twee dingen tegenover elkaar die je niet tegenover elkaar kunt stellen. Aan dat gebod van naastenliefde gaat vooraf dat je de Heere moet liefhebben. Daar heb je mee te rekenen.”

Deze uitleg, deze ándere uitleg, van Gods Woord kan geen stand houden. Ze gedragen zich als een stelletje farizeeërs! Naastenliefde heeft juist helemaal niets, maar dan ook niets te maken met de vraag of de naaste vooraf de Here lief heeft.

Zijn ze de gelijkenis van de Barmhartige Samaritaan (Lucas 10:25-37) vergeten? Het antwoord op de vraagt “En wie is mijn naaste?” is toch helder? “Wie van deze drie dunkt u, dat de naaste geweest is van de man, die in handen der rovers was gevallen? Hij zeide: Die hem barmhartigheid bewezen heeft. En Jezus zeide tot hem: Ga heen, doe gij evenzo.”

Maar wat de predikanten van de Biblebelt voorstaan is kennelijk het gedrag van de Priester en de Leviet; ze laten het slachtoffer mooi langs de kant van de weg liggen en komen met zalvende, vrome, woorden. Die ten diepste echter helemáál niet zo vroom zijn immers het kost het slachtoffer, de slachtoffers en hun naasten, hun gezondheid en potentieel zelfs hun leven! Nog afgezien van de slachtoffers door de uitgestelde zorg. Maar hé! Ze gaan met die slachtoffers graag op de knieën om te laten zien wat God’s wil is met hun leven.. 🙁

Stiekem prikken
Net als indertijd tijdens de polio uitbraken laten mensen op de Biblebelt zich wel stiekem prikken. Huisarts Reza Pezeshki Nia vertelt er over in de Telegraaf. Eén van zijn argumenten, op grond van de Bijbel, snijdt hout als je het mij vraagt.

Hij probeert patiënten die zich liever niet laten inenten, over te halen met een verwijzing naar een verhaal uit de Bijbel over Jezus die door de duivel wordt uitgedaagd van een tempel te springen. Jezus werpt dan tegen dat je God niet op de proef mag stellen. „Sommigen van mijn patiënten laten zich hierdoor overtuigen, maar de meesten niet. Die weten zeker dat het vaccin door de duivel is uitgevonden”, aldus Pezeshki Nia tegen de krant. (Telegraaf)

De groepsdruk en dwingelandij van de bevindelijk gereformeerde kerken is echter groot. Ik begrijp niet dat mensen er van overtuigd zijn dat een vaccin, dat levensreddend is, zou zij uitgevonden “door de duivel”. Immers, hoe zou hij, die volgens de Here Jezus de “mensenmoordenaar” is mensen ook maar iets in handen willen geven om te genezen van ziekte (eveneens een gevolg van de door hem veroorzaakte zondeval, immers?).

Gij hebt de duivel tot vader en wilt de begeerten van uw vader doen. Die was een mensenmoorder van den beginne en staat niet in de waarheid, want er is in hem geen waarheid. Wanneer hij de leugen spreekt, spreekt hij naar zijn aard, want hij is een leugenaar en de vader der leugen. – Joh. 8:44, NBG

Mag ik het zeggen…? Het gaat ver wellicht maar wanneer predikanten mensen voorhouden dat vaccineren ongewenst is en “ingaat tegen God’s voorzienigheid”, zijn ze dan niet als dezelfde Farizeeën die de mensen knechten in angst laten leven? Handelen zij niet juist in strijd met God’s Woord? Wie is de vader van dergelijke theologische opvattingen eigenlijk?

Gij hebt geen bovenmenselijke verzoeking te doorstaan. En God is getrouw, die niet zal gedogen, dat gij boven vermogen verzocht wordt, want Hij zal met de verzoeking ook voor de uitkomst zorgen, zodat gij ertegen bestand zijt. – 1 Kor. 10:13

Wanneer God ons kundige medici en artsen heeft gegeven, hen gezegend heeft met gezond verstand, kennis en kunde om een medicijn te ontwikkelen, wie zijn wij dan om Hem te weerstaan?

Waarom vaccineren bevindelijk gereformeerden eigenlijk niet?
Niet vaccineren is geen Bijbels principe. Maar waarom willen de orthodoxe bevindelijk gereformeerden zich dan niet laten vaccineren? Het is volgens diverse artikelen die ik gelezen heb meer een reden van sociale, traditionele, aard.

Pinkstergemeente gevaarlijk?

Fancisco van Jole probeerde aan het einde van het interview nog even fijntjes de Pinksterbeweging neer te halen. Dat werd afgekapt in het programma. En terecht!

De Pinksterbeweging werd door hem als nog véél gevaarlijker getypeerd. Hoewel ik de theologie van de charismatische pinksterbeweging niet (meer) deel ben ik zelf wel tot geloof gekomen binnen deze beweging en ook gedoopt. Ik respecteer de mensen in deze beweging. Hun visis vindt ik, op theologisch gebied, aanvechtbaar. Maar we moeten wél eerlijk blijven in een moeilijk debat als deze!

Toen evangelist Jaap Dieleman begin dit jaar in het blaadje Eyeopener ‘vaccinatie­dwang’ met Het Beest uit Openbaring vergeleek, nam de VPE (Verenigde Pinkster- en Evangeliegemeenten) onmiddellijk afstand van de man: “De VPE verwerpt de suggestie dat het vaccin tegen het coronavirus direct verbonden is met ­‘antichristelijke controle’ en ‘directe vervulling van bijbelse profetie. Er is veel goede voorlichting – ook in christelijk Nederland – die de werking van de verschillende vaccins goed uitlegt”. (Trouw)

Als er één beweging is waar, maatschappelijk gezien, in mijn ogen niets van te vrezen is zijn het wel de broeders en zusters uit de pinksterbeweging! Deze aantijging raakt dus kant noch wal.

Waar van Jole op doelt zijn de Christelijke samenzweringstheorieën waar op hun site ook aandacht aan is besteed. Maar deze theorieën, waar ik hier eerder over schreef, zijn niet exclusief voor pinkstergemeenten of andere evangelische groepen. Zie ook eerder aangehaald Ds. Visser immers?

Medische redenen

Vaccineren is géén plicht

Vaccineren, ook als Christen, is géén plicht. Ik ben wel gevaccineerd. Uit zelfbescherming en bescherming van mijn naasten: familie, collega’s, andere mensen in mijn sociale kring, in de winkels, op straat. Voor mijn klanten. We vaccineren tegen mazelen, polio, rode hond of welke kinderziekte dan ook.

Want als we allemaal zo veel mogelijk vaccineren dan beschermen we niet alleen ons zelf (zo zijn de vaccins tegen mazelen, polio en rode hond ook bedoeld!) maar kan de corona-besmetting een halt worden toegeroepen. Dat ontkennen is echt niet realistisch. De bewijzen zijn overduidelijk dát vaccineren werkt. Kijk bijvoorbeeld maar eens naar een land als Cambodja dat in een razend tempo gevaccineerd heeft en er nu véél beter voorstaat dan omliggende landen.

Zoals we zien in God’s Woord wil God geen enkele van Zijn kinderen bovenmatig verzoeken, wil Hij -in tegenstelling tot Zijn tegenstander, die een mensenmoordenaar is- het goede voor ons.

Vrijheid
Goed voor ons lichaam zorgen is in elk geval een opdracht want ons lichaam is een Tempel van de Heilige Geest. De Apostel Paulus is daar helder over in 1 Korinthiërs 6:15-19 (NBG51):

Weet gij niet, dat uw lichamen leden van Christus zijn [..] Of weet gij niet, dat uw lichaam een tempel is van de Heilige Geest, die in u woont, die gij van God ontvangen hebt, en dat gij niet van uzelf zijt?

Als vaccinatie al een ‘zonde’ zou zijn is het, volgens ditzelfde gedeelte een zonde die buiten het lichaam omgaat(!). We staan dus volledig in de vrijheid om, Bijbels gezien, te vaccineren!

Je moet, zelfs niet met het argument van naastenliefde, helemaal niets. Je hebt, nogmaals, alle vrijheid om wel of niet te vaccineren. De Bijbel zegt er helemaal niets maar dan ook totáál niets over in de zin van een ‘verbod’. Wat de mensen in de Biblebelt aanvoeren als redenen is hun eigen interpretatie van het Woord waarbij een traditionele weerstand en verzet tegen vaccineren belangrijker is dan Gods Woord.

Consequenties
Eén opmerking van Van Jole moeten we allemaal, zeker als je je niet wil laten vaccineren, maar eens voor onszelf beantwoorden.

Van Jole merkt op dat de interviewers van de EO de man hadden moeten vragen of hij het vaccin ziet als een geschenk van God of als een instrument van de duivel. Als het dat laatste is, wat zegt hij daarmee dan over al die wetenschappers en medici die daar aan werken? En als het het eerste is, hoe kan hij als christen dan een geschenk van God weigeren? (Joop)

De vraag die ik daar aan wil toevoegen is deze: is jouw interpretie van God’s Woord het jou waard dat een ander mens (eventueel) in het ongeluk wordt gestort?  Dat je, kennelijk weloverwogen, voor jezelf argumenten hebt niet te vaccineren: prima. Het probleem is dat in dit soort kwesties het niet alleen om jou gaat. Het gaat óók om de ander.

We kunnen boos worden op mensen als Francisco van Jole als hij zegt “ga maar lekker dood” maar moet de conclusie niet zijn dat de zogenaamde “geestelijke leiders” in bevindelijk gereformeerde kring niet precies hetzelfde zeggen, gelardeerd met vrome woorden, tegen hun volgelingen?