Polycarpus, de bisschop van Smyrna, was naar algemeen wordt aangenomen een leerling van de apostel Johannes.
“Polycarpus van Smyrna (Oudgrieks: Πολύκαρπος ὁ Σμυρναῖος) (ca. 69 – Smyrna, ca. 156) was bisschop van Smyrna, het huidige Izmir in Turkije. Hij stierf als martelaar. Hij behoort tot de apostolische vaders, leerlingen van de apostelen.” (Wikipedia)
“Polycarpus werd omstreeks het jaar 69 geboren. Hij werd aangesteld tot bisschop van Smyrna in Klein-Azië (het huidige Izmir in Turkije). Volgens de overlevering was hij een leerling van de apostel Johannes, de geliefde leerling van Jezus.” (KRO/NCRV)
Er werd mij op Facebook door iemand die “Specialist vertalen & exegese Nieuwe Testament bij het Nederlands-Vlaams Bijbelgenootschap” is gevraagd dat te onderbouwen. Hij claimde dat dit “nieuw voor hem was”. Dit is, mijns inziens, een andere manier om te zeggen: “het klopt niet wat je zegt, bewijs het maar eens”.
Een uitdaging die ik niet uit de weg ga uiteraard 😉
Ik begin met een aantal uitgebreide citaten uit een discussie hierover op Quora, die het een en ander samenvatten:
Laten we eens kijken naar de omstandigheden in die tijd en het bewijs voor de opvatting dat Polycarpus een leerling van Johannes was.
-
- Polycarpus leefde in dezelfde periode als Johannes. Polycarpus werd geboren in 69/70 n.Chr. en Johannes stierf in 98-117 n.Chr., wat betekent dat Johannes er nog was voor Polycarpus’ 28e verjaardag, mogelijk langer.
- Polycarpus leefde in dezelfde regio als Johannes. Johannes bracht zijn latere jaren door in Efeze. Polycarpus was de bisschop van Smyrna, beide in het huidige Turkije, en slechts ongeveer 56 km uit elkaar. Johannes was bovendien bekend en/of vertrouwd met de christelijke gemeenschap in Smyrna, vgl. Openb. 2.
- Polycarpus was een vroege opziener (vaak weergegeven als “bisschop”) van de christelijke gemeente. Aangezien hij een leider met enige autoriteit, is het waarschijnlijk dat hij door de apostelen of iemand binnen de apostolische kring werd benoemd. Johannes valt in die categorie en blijkt een geschikte kandidaat hiervoor.
Dit alles is nog geen echt “bewijs”. Als getuigen echter treden andere vroege kervaders op:
-
- Irenaeus (180 n.Chr.), zelf een leerling van Polycarpus, getuigt dat Polycarpus een discipel van Johannes was;
- Tertullianus (207 n.Chr.) getuigt dat Polycarpus door Johannes is aangesteld;
- Eusebius en Hieronymus bevestigen dat feit ook.
(Discussie op Quora, William Hayward)
Op meerdere fronten suggereert het historische bewijs duidelijk dat Polycarus een disicpel of leerling van Johannes is geweest.
Eusebius citeert Irenaeus, die over Polycarpus zegt dat hij
“…niet alleen door de apostelen was onderwezen en bekend was met velen die Christus hadden gezien, maar ook door apostelen in Azië was aangesteld als bisschop van de kerk van Smyrna.” Dit zou Irenaeus ook verbinden met de apostolische lijn van Johannes, aangezien Irenaeus door Polycarpus werd gediscipeld.
De traditie dat zowel hij als Ignatius discipelen waren van de apostel Johannes gaat terug tot ten minste de tijd dat Het martelaarschap van Ignatius werd geschreven:
“Daarom kwam hij [Ignatius] met grote bereidwilligheid en vreugde, door zijn verlangen om te lijden, van Antiochië naar Seleucia, vanwaar hij zeilde. En na veel lijden kwam hij in Smyrna, waar hij met grote vreugde van boord ging en zich haastte om de heilige Polycarpus te zien, [voorheen] zijn medediscipel en [nu] bisschop van Smyrna. Want ze waren beiden, in oude tijden, discipelen geweest van St. Johannes de Apostel.” (Discussie op Quora, James Smith)
Natuurlijk is dit voor wie het niet wíl aanvaarden altijd onvoldoende bewijs.
Polycarpus en de Nieuw-Testamentische geschriften
Laat ik naar de tweede vraag gaan. Beschikte Polycarpus wel of niet over de Nieuw-Testamentische geschriften? Het antwoord is ondubbelzinnig: “Ja!”. Dit blijk namelijk uit zijn brief aan de gemeente van de Filipenzen.
“De brief van Polycarpus aan de Filippenzen is dubbel zo belangrijk vanwege zijn vroege getuigenis van het bestaan van verschillende andere teksten uit het Nieuwe Testament. Het is waarschijnlijk de eerste die passages citeert uit de evangeliën van Matteüs en Lucas, de Handelingen van de Apostelen en de eerste brieven van Petrus en Johannes.” (Britannica).
De brief van Polycarpus aan Filippi is (zie ook dit artikel) één aanéénrijging van (veelal letterlijke) citaten uit de Evangelieën, brieven van Paulus, Petrus, maar ook Jesaja en zelfs Tobit. Hij citeert ondermeer:
Matteüs (4 keer)
Markus (eenmaal, of mogelijk Mattheüs)
Lukas (een keer)
Handelingen (twee keer)
Romeinen (1 keer)
1 Korintiërs (4 keer)
2e Korintiërs (4 keer)
Galaten (3 keer)
Efeziërs (4 keer)
Filippenzen (3 keer)
1 Thessalonicenzen (eenmaal)
2 Thessalonicenzen (een keer)
1 Timoteüs (3 keer)
2 Timoteüs (3 keer)
Hebreeën (twee keer)
1 Petrus (9 keer)
1e Brief Johannes (een keer)
3e Brief Johannes (een keer)
Ik ben ernstig verbaasd dat iemand die “ Specialist vertalen & exegese Nieuwe Testament” bij het Bijbelgenootschap is dit niet weet. Het is door alle eeuwen heen bekend en voor waar aangenomen dat Polycarpus een disicpel van Johannes was.
Bovenal staat het als een paal boven water dat Polycarpus de Evangelieën en brieven van, in het bijzonder, de Apostel Paulus aanhaalt. Van belang voor de onderbouwing van een vroege datering van de Nieuw Testamentische Evangelieën en brieven en de acceptatie van het feit dat zij origineel geschreven zijn door de Evangelisten en Apostel Paulus. Dit is echter dan ook het probleem: het Bijbelgenootschap ontkent dit.
Wie dit ontkent, ontkent de (kerk)geschiedenis en de geschriften van de vroege kerkvaders, belangrijke, zéér belangrijke, getuigen aangaande de Schriften! Serieuze bronnen, waarvan ik er een aantal heb aangehaald, ontkennen dit gegeven dan ook absoluut niet. Integendeel.
____
Bronnen (citaten uit Engelstalige bronnen vertaald voor dit artikel):
– Encyclopedie KRO/NCRV
– Quaora
– Wikipedia, diverse artikelen.
– How Polycarp gives us evidence for the early use of the New Testament, Erik Manning
– Polycarp – Disciple of the Apostle John, EarlyChurch.com
– St. Polycarp, Britannica