Wie is het Beest uit de Zee, in de Openbaring, en zijn Valse Profeet? Hoe we de anti-christ kunnen herkennen heb ik eerder al eens een uitgebreid artikel over geschreven. In dit artikel wil ik verder ingaan op het onderwerp en nu meer specifiek kijken naar de Valse Profeet.

⇒ Download dit artikel in PDF-formaat

In Openbaringen 13 zien we de komst van het “Beest uit de Zee”. Ik geloof dat het hier over een mens gaat. Waarschijnlijk een leider van een volk (“de zee” als beeld van de mensenzee). Zoals ik eerder al eens aanhaalde:

Emeritus predikant en publicist J.W. Embregts was jarenlang docent ‘eschatologie’ (leer van de laatste dingen) en veertig jaar voorganger. Hij zegt, in een artikel van de EO, dat de antichrist een persoon is: Als je Daniël 7 naast Openbaring 12, 13 en 17 legt, zie je dat het om een méns gaat die woorden spreekt tegen de Allerhoogste en de strijd aanbindt met de gelovigen. Ik zie een satanische tegenhanger van de Drie-eenheid, met de draak (Openbaring 12, red.) als anti-God de Vader, het beest uit de zee (Openbaring 13, red.) als de anti-Christus en het beest uit de aarde (idem, red.) als de anti-Heilige Geest.” (Kenmerken van de antichrist)

Er zijn andere uitleggingen mogelijk, maar dan moeten we allerlei interpretaties ‘stapelen’ en toch echt veel “inkleuren” voor wat betreft de betekenis van zaken. Daarom hou ik mij het liefst aan wat het meest voor de hand ligt.

Hij is een dienaar van satan, de draak, en die zorgt er voor dat de mensen, door een wonderlijke genezing van een dodelijke wond, hem slaafs en vol verwondering gaan volgen.

1 En ik zag uit de zee een beest opkomen met tien horens en zeven koppen; en op zijn horens tien kronen en op zijn koppen namen van godslastering. 2 En het beest, dat ik zag, was een luipaard gelijk, en zijn poten als van een beer en zijn muil als de muil van een leeuw. En de draak gaf hem zijn kracht en zijn troon en grote macht. 3 En (ik zag) een van zijn koppen als ten dode gewond, en zijn dodelijke wond genas; en de gehele aarde ging het beest met verbazing achterna, 4 en zij aanbaden de draak, omdat hij aan het beest de macht gegeven had, en zij aanbaden het beest, zeggende: Wie is aan het beest gelijk? en: Wie kan er oorlog tegen voeren? (Openbaring 13:1-4, NBG)

Wanneer we lezen “En de draak gaf hem zijn kracht en zijn troon en grote macht.” interpreteer ik het niet als dat we dat letterlijk zullen zien alsof satan hem op de troon zet maar dat hij door de kracht van satan enorme macht, een ‘troon’ (uitoefening van macht), zal krijgen. Denk aan een president van een heel groot of onverslaanbare land of een leider van een organisatie als de VN, NAVO, de EU of een soortgelijke organisatie. Hij moet in een machtspositie zijn, een ‘troon’ hebben.

Hoe het afloopt met dit beest staat ook in de Openbaring:

En het beest werd gegrepen en met hem de valse profeet, die de tekenen voor zijn ogen gedaan had, waardoor hij hen verleidde, die het merkteken van het beest ontvangen hadden en die zijn beeld aanbaden; levend werden zij beiden geworpen in de poel des vuurs, die van zwavel brandt. (Openbaring 19:20, NBG)

De Valse Profeet

Wie zien hier de ‘Valse Profeet’ genoemd. Wie is dat? In Openbaring 13:11-17 zien we een twééde ‘beest’ genoemd:

11 En ik zag een ander beest opkomen uit de aarde en het had twee horens als die van het Lam, en het sprak als de draak. 12 En het oefent al de macht van het eerste beest voor diens ogen uit. En het bewerkt, dat de aarde en zij, die daarop wonen, het eerste beest zullen aanbidden, welks dodelijke wond genezen was. 13 En het doet grote tekenen, zodat het zelfs vuur uit de hemel doet nederdalen op de aarde ten aanschouwen van de mensen. 14 En het verleidt hen, die op de aarde wonen, wegens de tekenen, die hem gegeven zijn te doen voor de ogen van het beest. En het zegt tot hen, die op de aarde wonen, dat zij een beeld moeten maken voor het beest, dat de wond van het zwaard had en (weer) levend geworden is. 15 En hem werd gegeven om aan het beeld van het beest een geest te schenken, zodat het beeld van het beest ook zou spreken, en maken dat allen, die het beeld van het beest niet aanbaden, gedood werden. 16 En het maakt, dat aan allen, de kleinen en de groten, de rijken en de armen, de vrijen en de slaven, een merkteken gegeven wordt op hun rechterhand of op hun voorhoofd, 17 [en] dat niemand kan kopen of verkopen, dan wie het merkteken, de naam van het beest, of het getal van zijn naam heeft.

Dit tweede beest wordt later in de Openbaring de Valse Profeet genoemd. Waarom? “het doet grote tekenen, zodat het zelfs vuur uit de hemel [..] dat zij een beeld moeten maken voor het beest [..] maken dat allen, die het beeld van het beest niet aanbaden, gedood werden.” Hij zal de aarde tot aanbidding van het bééld, het afgodsbeeld, van het éérste beest brengen. Niet goedschiks? Dan kwaadschiks! Het “het doet grote tekenen, zodat het zelfs vuur uit de hemel” doet denken aan Elia (2 Koningen 1:12, NBG51)

Dat beeld hangt samen met de economie. Wie het beeld niet zal aanbidden kan niet kopen of verkopen. Met andere woorden: zal sterven van de honger(!) of afhankelijk zijn van anderen voor eten, onderdak, zorg.. Immers: als je geen geld meer hebt, kun je helemaal niets meer in deze wereld – geen baan (het is nu al onmogelijk om zonder bankrekening je salaris te ontvangen of rekeningen te betalen), geen woning, geen voedsel, geen zorgverzekering.

Stel je eens voor hoe je dan moet overleven? Als je bijvoorbeeld afhankelijk bent van een uitkering van de overheid of chronisch ziek..?

Beeld aanbidden

Door de hele geschiedenis heen zien we dat mensen beelden aanbidden. In het Oude Testament zie je een vergelijkbare situatie wanneer Nebukadnezar (Nebukadnessar, NBG) een beeld van zichzelf laat maken en de mensen dit móeten aanbidden. (Daniël 3).

De vraag is of we dit beeld helemaal letterlijk moeten nemen. Enerzijds denk ik “waarom niet”. Maar anderzijds is de samenhang met het merkteken en de economie ook zonneklaar. Daar komt bij dat niemand tegenwoordig nog onder de indruk zou raken van een beeld dat spreekt immers: dat kan met de moderne technologie probleemloos. Er is zelfs “sprekend” kinderspeelgoed.

We kunnen dan ook denken aan een bepaald systeem (bijvoorbeeld eerdergenoemde bankverkeer) waarvoor mensen een ‘merkteken’ moeten ontvangen – met andere woorden zich verbinden aan het regime van het beest, de antichrist. Dat is echter wel speculatie. We weten niet precies hoe dit zal gaan. Maar technisch is dit al lang mogelijk.

Zal de Valse Profeet een Jood zijn?

Lang is er door uitleggers vanuit gegaan dat de antichrist, het éérste beest, een Jood zou moeten zijn:

Hij kan geen niet-Jood zijn, want dat zou direct zijn eis ongeldig maken als de Messias in Judea te worden aangenomen. Daniël 11:37 bewijst dat hij een Jood is: Op de God van zijn vaderen zal hij geen acht geven, noch op de Begeerte van de vrouwen’. Van alle volken op aarde hadden alleen de Joden een traditionele godsdienst (Rom. 9:3-5); de volken niet, van hen wordt heel anders gesproken (Ef. 2:12, Walter Scott, Stg. Uit het Woord der Waarheid [1]).

Ik ben van mening dat deze uitleg niet klopt en wel om de volgende reden:

In tegenstelling tot de antichrist, die een veelvoud aan hoofden en horens heeft, waarmee zijn kracht en zijn macht en zijn woestheid worden uitgedrukt, komt de valse profeet als een lam; hij zal innemend zijn, met overtuigende woorden die andere mensen zullen aanzetten tot sympathie en welgezindheid. Hij zal een buitengewoon getalenteerde prediker of spreker zijn, die hele mensenmassa’s zal bedriegen met zijn demonisch geïnspireerde woorden. Maar hij spreekt als een draak, wat betekent dat zijn boodschap een boodschap van de draak is. (GotQuestions [2])

In de Valse Profeet herkennen we een man die gezien wordt door mensen als een messias – een redder, een bevrijder. Iemand waar ze om de één of andere reden groot vertrouwen in, en respect voor, hebben. Een “Elia”-type, waarvoor God vuur uit de hemel liet komen, als teken dat hij werkelijk een Man Gods was.

Valse Messias

De Joden zullen alleen een (valse) messias accepteren als hij volledig, voor 100%, van Joodse komaf is. Als hij tekenen doet (1 Korinthiërs 1:22, NBG51). En hoe zal hij hun redder, hun messias kunnen worden? Nou, denk in dit verband aan de valse vrede die ook in Daniël wordt genoemd en ook door de Here Jezus wordt aangehaald. Daarbij móet eerst Elia verschijnen volgens de Joodse opvatting (vgl. Maleachi 4:5, Matteüs 11:14).

En hij zal het verbond voor velen zwaar maken, een week lang; in de helft van de week zal hij slachtoffer en spijsoffer doen ophouden; en op een vleugel van gruwelen zal een verwoester komen, en wel tot aan de voleinding toe, en waartoe vast besloten is, dat zal zich uitstorten over wat woest is. (Daniël 9:27, NBG51).

Wanneer gij dan de gruwel der verwoesting, waarvan door de profeet Daniël gesproken is, op de heilige plaats ziet staan – wie het leest, geve er acht op – laten dan wie in Judea zijn vluchten naar de bergen. (Matteüs 24:15-16).

Een vredesverbond dat gebroken zal gaan worden! Dat een zwáár verbond zal worden als de antichrist zich in de (nog te herbouwen) Tempel zal zetten “om aan zich te laten zien, dat hij een god is” (2 Tessalonicenzen 2:4, NBG51).

De Valse Profeet is “uit de aarde”

Nog een indicatie dat de Valse Profeet een Joods man moet zijn is dat gezegd wordt dat hij “uit de aarde” is.

Veel uitleggers geven daar allerlei interpretaties over maar de Bijbel kent twéé typeringen van de volken van God: het volk met de áárdse belofte: Israël. En het volk met de hémelse belofte: de Gemeente. Persoonlijk geloof ik daarom dat “uit de aarde” wijst op de afkomst vanuit het (natuurlijke) jodendom.

Hoe zie je dit allemaal voor je?

We zien dus een verbond tussen de heidenvolken (de “zee”) en de Joden (de “aarde”) qua leiders. Hoe zou je dat in de praktijk voor je moeten zien?

Vroeger, als ik wel eens met mijn vader over het Woord aan het filosoferen was en we probeerden dingen te duiden of begrijpen hadden we wel eens ideeën die hij “gedachten voor bij de koffietafel” noemde. Met andere woorden: leuke gedachten, of soms hele zware gedachten, waarvan we vonden dat we die verder maar voor onszelf moesten houden omdat het Bijbelse bewijs er voor té dun was of omdat het speculatief was.

“We propose to create an association, U24, ‘United for Peace,’ a union of responsible countries that have the strength and consciousness to stop conflict immediately,” he (Zelenski) said. (NPR)

Ik deel hier eens zo’n speculatief koffietafel-idee. In deze dagen zie je bizarre situaties omtrent de situatie in Oekraïne. Het is natuurlijk een rare bokkensprong qua gedachtengang en ik ga er vanuit dat het niet klopt maar het is een illustratie van hoe zoiets zou kúnnen gaan.

Het zou zomaar een onderwerp voor een thriller kunnen zijn. Stel je nou eens voor dat een man als Poetin, waarvan we toch wel mogen vaststellen dat het een beest is met grote macht, kracht (enorm leger en volk) en ook heel veel financiële middelen (eigen miljarden, als land door de grondstoffen en via de olicharchen die hem steunen), “dodelijk gewond” raakt.

Hij overleeft deze aanslag wonderlijk en verbindt zich op de één of andere wonderlijke manier aan Zelenski. Een onverschrokken vechter voor vrijheid die wereldwijd staande ovaties krijgt (in de EU, het Amerikaanse Congres, in het Engelse lagerhuis). Zijn pleidooi voor een nieuwe organisatie “United for Peace” (U24). Zijn charisma! En,.. hij is ook nog eens Joods. De Joden zouden hem daarom alleen al accepteren. Zeker als hij ook nog eens een goed vredesonderhandelaar blijkt te zijn.

Zo’n (ik geef toe, vooralsnog volstrekt onwaarschijnlijk) duo zou de wereld in haar macht kunnen krijgen. Ook economisch. Want Oekraïne en Rusland samen zijn grote leveranciers van Gas, Olie, Graan en heel veel andere grondstoffen. Door het wegvallen van deze leveranties stijgen nu niet alleen de prijzen enorm, er dreigt voor grote delen van de wereld hongersnood omdat de oogst in Oekraïne gaat mislukken als de oorlog niet op héél korte termijn afgelopen is.

Het voorstel voor “U24” wordt door “deskundigen” als niet realistisch weggewuifd. Toch moet je niet raar opkijken als een dergelijk situatie zal ontstaan. Een soort van “wereldpolitie”. Die naties en volken dwingt tot “vrede”. Die bepaalt welk land goed of fout is. Zelenski’s uitspraken en ideeën triggerde bij mij de gedachte voor bovenstaande scenario.

Zoiets zie ik voor mij. Zoals gezegd, het is volstrekt speculatief. Ik zeg niet niet dat het zo is, maar dat zoiets zou kúnnen gebeuren.

Ik steek nogal mijn nek uit door dit te schrijven want ik loop het risico dat mensen hiermee aan de haal gaan (daarom ook dat het originele artikel als PDF hier staat). Nogmaals, het is illustratief. Om een idee te geven hoe, zelfs in onze huidige tijd, zoiets zó maar zover kan zijn. Je moet in deze wereld soms ook van de meest onwaarschijnlijke scenario’s uitgaan, zo blijkt achteraf vaak.

Oorlogen en geruchten van oorlogen

De Here zei in Mattheus 24 dat er sprake zou zijn van oorlogen, geruchten van oorlogen, pestziekten, hongersnoden. We zitten er midden in. Maar, zo zei Hij ook “dit is nog niet het einde”. Ik geloof dat we helaas nog hele nare dingen gaan zien gebeuren de komende jaren. Totdat er opeens twee leiders zullen opstaan die samen een ‘wereldvrede’ zullen bewerkstelligen. Die de honger gaan oplossen. Die mensen voorspoed en welvaart geven. Misschien wel via iets als een basisinkomen of door een nieuw betaalsysteem (“moet je alleen even een chipje voor nemen, doet geen pijn hoor”). Neem je het niet? Tja, helaas, .. dan kun je niet meer bij je bankrekening.

Als gelovigen moeten we weten dat we er nog heel veel van zullen zien gebeuren en wij, net als iedereen om ons heen, door veel ellende getroffen kunnen en zullen worden maar we mogen ook weten dat we deze belofte hebben dat God ons als eerstelingen Zich verkoren heeft tot behoudenis, in heiliging door de Geest en geloof in de waarheid. (2 Thess 2:13). Hij zal ons wegrukken, om Zijn gemeente te behouden (1 Thess 4). Maar dat betekent absoluut niet dat we moeten verwachten tot die tijd een luxe en probleemloos leventje zullen leiden.

__
[1] https://www.debijbelvoorjou.nl/wp-content/uploads/2015/09/Zal-de-antichrist-een-Jood-zijn-WS.pdf
[2] https://www.gotquestions.org/Nederlands/valse-profeet.html