De Menselijke voorouder Australopithecus nog ouder dan gedacht?

Gorilla in Burgers Zoo (Rudy Brinkman)
Gorilla in Burgers Zoo © Rudy Brinkman

De Australopithecus, oftewel volgens wetenschappers de menselijke voorouder, is nóg ouder dan gedacht. Maar liefst één miljoen jaar. Zo melden de media op gezag van wetenschappers.

Wetenschappers ontdekten dat de fossielen in de Zuid-Afrikaanse Sterkfonteingrotten zo’n 3,4 miljoen tot 3,6 miljoen jaar oud zijn. Dat betekent dat deze mensachtigen rond dezelfde tijd op aarde rondliepen als hun Oost-Afrikaanse verwanten, zoals onze bekendste Afrikaanse voorouder Lucy. Lucy’s 3,2 miljoen jaar oude skelet werd in 1974 gevonden in Ethiopië. Ze behoorde tot de Australopithecus afarensis, een van de oudste bekende mensachtigen. De fossielen in de Sterkfonteingrotten behoren ook tot het geslacht Australopithecus. (nu.nl, Scientias)

Eén miljoen jaar ouder! Hoe hebben ze zo’n enorm verschil in tijd over het hoofd kunnen zien? Oorzaak is “een nieuwe methode van dateren”. Kan de hele theorie over de herkomst van de menselijke voorouders (weer) herschreven worden hierdoor?

Zoals nu.nl e.a. het bericht brengen zou je overigens denken dat er ménsen zijn gevonden. Maar niets is minder waar. De Sterkfonteingrotten “zijn van groot belang voor paleoantropologen omdat er in de afgelopen decennia overblijfselen zijn gevonden van vroege hominiden“. (Wikipedia).

Hominiden zijn apen

Wat zijn dat, hominiden? Dat zijn wat we noemen “mensapen” waarvan aangenomen wordt dat ze de gemeenschappelijke voorouders van mensen en apen zijn.

Lucy bijvoorbeeld was een 1,10 grote (mens)aap die in bomen leefde. Dat dat een menselijke voorouder is, is al ontkracht. Van Lucy is geen compleet skelet maar fragmenten van de armbeenderen, een dijbeen en ribben gevonden. Uiteindelijk werd zo’n veertig procent van het skelet gevonden.

Weet Magazine schrijft er over:

Omdat er ook menselijke voetsporen in aslagen werden gevonden die ongeveer even oud waren als Lucy (men zegt zo’n 3,2 miljoen jaar) gingen wetenschappers ervan uit dat deze aap op twee benen liep. Maar dat is een behoorlijke interpretatiestap. [..] Haar opperarmbeen en dijbeen zijn onderzocht met behulp van een CT-scan. Zo kon men de interne structuur van de botten in kaart brengen. Bij mensen is de structuur van de dijbeenbotten véél dichter dan van de opperarmbotten. Maar chimpansees, die in bomen klauteren, hebben relatief gezien sterkere opperarmbotten. Ze hangen namelijk aan hun armen. Lucy’s botten blijken net binnen de bandbreedte te liggen van wat voor chimpansees gebruikelijk is. Daaruit concluderen de onderzoekers dat Lucy een aanzienlijk deel van de tijd in bomen leefde.”

Zie ook het onderzoek waar Weet naar verwijst. Niet alleen Christelijke magazines schrijven hierover. Ook de NOS deed melding van onderzoek rondom Lucy:

Een nieuw wetenschappelijk inzicht is ook dat de mensachtige Australopithecus, de soort waartoe Lucy behoorde, waarschijnlijk overwegend in bomen leefde. Tot nu toe was de gedachte dat de Australopithecus vooral op de grond leefde. Het onderzoek is gepubliceerd in het Britse wetenschappelijk blad Nature.

Op basis van (slechts) het middenvoetsbeen van Lucy en de voetsporen van een mens(!) werd de verregaande conclusie getrokken dat Lucy voornamelijk op de grond leefde en dús “één van onze voorouders was”. En ook nog gezelschap had “van een andere rechtoplopende hominide”.

Maar de doodsoorzaak van Lucy was, .. een val uit een boom. Volgens alle recente onderzoeken was ze gewoon een aapachtige, haar lichaamsbouw duidt er op dat ze was gebouwd op het leven in bomen.

Stammen mensen van de apen af?

Hominidae - Wikipedia (screenshot)
(Hominidae – Wikipedia, screenshot)

Het opmerkelijke is dat mensen door de wetenschappers desondanks gewoon onder de apen worden gerekend. Zie bovenstaande schema. Nog steeds wordt deze mythe, dat mensen “van de apen afstammen” of dat we een gezamenlijke voorouder hebben, in stand gehouden. Terwijl, zie verder, er goede redenen zijn om aan te nemen dat dat niet zo is.

Mensen (Homo sapiens) zijn intelligente primaten [halfapen en apen] die gekenmerkt worden door hun rechtopstaande houding en tweevoetige voortbeweging, hun fijne motoriek en gebruik van werktuigen, hun complex taalgebruik en geavanceerde en zeer georganiseerde samenlevingen. De mens is de enige nog bestaande vertegenwoordiger van het geslacht Homo en maakt samen met chimpansees, gorilla’s en orang-oetans deel uit van de familie Hominidae (mensachtigen). (WIkipedia)

Mensen hebben dan dezelfde voorouder als de Chimpansee? Wonderlijk hoe die twee soorten dan zó verschillend zijn ontwikkeld. En de verschillen tussen mensen en chimpansees zijn ondanks de overeenkomsten ook groot: “voor antropologen zoals Jonathan Marks, auteur van What it means to be 98% chimpanzee, is de kloof tussen mens en aap niet zozeer nauw, als wel diep.”

Mensen hebben 46 chromosomen: 22 paar autosomen en één paar geslachtschromosomen (XX voor een meisje en XY voor een jongen). Chimpansees hebben een ander chromosomenpakket. Chimpansees hebben 48 chromosomen: 23 paar autosomen en één paar geslachtschromosomen. Een cruciaal verschil. De wetenschap weet dat ook wel: “het vinden van een evolutionair sleutelstadium of een cruciaal gen of ontwikkelingsstap lijkt schier onmogelijk, zo niet uitgesloten.”

Voor antropologen zoals Jonathan Marks, auteur van What it means to be 98% chimpanzee, is de kloof tussen mens en aap niet zozeer nauw, als wel diep. [..] die 99,4 procent genetische identiteit is er misschien wel, maar zij is niet relevant om het fenomeen mens te vatten.[..] een genetisch verschil van 0,6 procent dat ontstond sinds de opsplitsing van de menselijke en de chimpanseelijn, zo’n vijf miljoen jaar geleden. Slechts de helft van dit verschil is relevant voor de ‘typisch’ menselijke eigenschappen, de andere helft is immers in de chimpanseelijn opgetreden (we gaan hierbij gemakshalve uit van een gelijke mutatiesnelheid in beide lijnen). Rekening houdend met het totaal aantal nucleotiden in de coderende regio’s (ongeveer dertig miljoen) geeft dit ongeveer 90.000 specifiek menselijke mutaties. (Jan Eggermont, KU Leuven, “De mens gemeten aan de aap”, Academische Boekengids 44, mei 2004, pp. 9-10)

Dus ja, er zijn veel overeenkomsten. Maar hoe verklaar je 90.000 “specifiek menselijke mutaties” (verschillen) weg?

Orrorin tugenensis

De australopithecines ontwikkelde zich tot de vroegste leden van het geslacht Homo (mens) volgens evolutionistische wetenschappers. In het jaar 2000 echter daagde de ontdekking van Orrorin tugenensis die hypothese uit omdat de claim wordt gedaan dat de mens niet voortkomt uit de australopithecines.

De vondsten zijn in Kenia gedaan. Gedaterd op maar liefst zés miljoen jaar geleden door wetenschappers. De restanten liggen in een kluis opgeslagen omdat het museumpje waar ze eerst lagen financiële problemen kreeg.

Wetenschappers die elkaar dwars zitten
Wetenschappers gunnen elkaar soms bijzonder weinig. Het onderzoek werd namelijk gefrustreerd: “De groep [die de ontdekking deed] werd geleid door Martin Pickford die het door toedoen van zijn rivaal Richard Leakey tussen 1984 en 2000 onmogelijk was gemaakt in Kenia opgravingen te verrichten.”

Wat was het probleem?

The bones and teeth are about 6 million years old, at least 1.5 million years earlier than any similar finds, and so their discovery could be a major advance shaking up the human family tree yet again. [..] To assertions by the discoverers that the individual mostly walked upright and was a direct ancestor of modern humans, many prominent scientists have reacted with head-shaking skepticism bordering on disbelief. [..] ”The newly discovered material probably troubles the established scenario about human evolution and especially evolution of bipedalism,” Dr. Senut said in an e-mail message from Paris. ”Our findings have been unfairly judged by a few colleagues.” (New York Times)

Een Mens of een Chimpansee?
De discussie van de wetenschappers spitst zich toe op de vraag of het daadwerkelijk een voorouder van de mens zou zijn of.. een héle oude voorouder van de chimpansee. In beide gevallen “zijn de rapen gaar” voor de hedendaagse evolutionistische opvattingen over de herkomst van de mens en chimpansee.

Of Orrorin rechtop zou kunnen lopen, is het punt van het scherpe geschil tussen wetenschappers. Hun conclusie dat het zou kunnen, evenals het feit dat zijn tanden kleiner waren dan die van apen en vele andere latere mensachtigen, overtuigden Dr. Senut en Dr. Pickford ervan dat Orrorin op een directe lijn stond die naar de moderne mens leidde.

Tussengroepen zoals als Australopithecus afarensis, vooral bekend van het 3,2 miljoen jaar oude Lucy-skelet dat in 1974 in Ethiopië werd gevonden en de vondsten in Sterkfontein, worden daarmee gepasseerd.

Dergelijke vondsten en opvattingen leggen daarmee een bom onder de huidige consensus.

Australopithecus onze voorouder?

Er is slechts één (bijna) compleet skelet gevonden in Sterkfontein. Eén! Waarbij een deel van het skelet niet op de vindplaats zelf lag maar verspreid in twee dozen op andere plaatsen en een deel in de grot (zie de video).

Op basis van vier enkelbotjes is geconcludeerd dat “Little Foot”, zoals het skelet is genoemd, rechtop kon lopen, overigens wel op een manier die niet erg comfortabel lijkt te zijn. Doet me denken aan de manier waarop je in dierentuinen apen wel eens rechtop ziet lopen op de achterpoten. Want ja, apen kunnen dat. Precies op de manier zoals dat beschreven wordt.

Kennelijk is, net als bij Lucy, de conclusie dat een aapachtige rechtop kan lopen of staan voldoende reden om aan te nemen dat het een voorloper van de mens is. Of sterker nog “de missing link” (met een apenbrein, overigens).

In 1995 werd de eerste beschrijving van de vier eerst ontdekte voetbeenderen gepubliceerd. De auteurs legden uit dat dit Australopithecus-exemplaar rechtop liep, maar ook in bomen kon leven met behulp van grijpbewegingen. Dit zou mogelijk zijn door de nog opponeerbare grote teen. De constructie van de voet verschilt maar weinig van die van een chimpansee. (Wikipedia)

Het skelet meet ongeveer 1.20m à 1.30m. Net als Lucy dus niet erg groot. Een normaal formaat voor een (mens)aap ook.

Is de Australopithecus onze voorouder? Tot nu toe is daar geen splinter bewijs voor. Aangezien de vondsten in de Sterkfonteingrotten ook tot de soort Australopithecus behoort, zijn dit dan ook gewoon apen.

Sterker nog, waarom zou het niet zo kunnen zijn dat dit een uitgestorven apensoort is juist omdát ze minder goed konden overleven in de bomen en de soorten die wél voornamelijk in bomen leefden een voorsprong op hen hadden en/of hun belagers beter konden ontlopen?

En die menselijke voetsporen, was dat wellicht één van haar belagers? Als in.. mensen? Persoonlijk vind ik het heel erg opmerkelijk dat men aan de hand van die voetsporen niet iets anders concludeert. Bijvoorbeeld dat er toen al mensen waren — en, .. dat wellicht die datering die men overal aanhangt (daarmee) compleet onjuist is wellicht?

Menselijk bakermat afstand
Menselijk bakermat afstand

Je kunt het wellicht lachwekkend vinden wat ik hier allemaal zeg, maar dit artikel begint immers met de claim, in de pers, dat de vondsten véél ouder zijn dan voorheen werd aangenomen.

Dat betekent niet anders dan dat men zelf, als wetenschappers, regelmatig van inzicht verandert en/of zeer tegenstrijdige opvattingen onderling heeft, zie ook eerder (Orrorin tugenensis).

Zo ook nu want opeens is de bakermat van de mensheid (hemelsbreed) meer dan 4.000 kilometer verplaatst (zie kaart Google Maps hier boven).

Wetenschappelijke Kokervisie

Op zijn minst is hier sprake, in mijn ogen, van wetenschappelijke kokervisie. Men kent maar één narratief en dat is: “Mensen en Apen hebben gemeenschappelijke voorouders”.

Bewijs hiervoor (afdoende tussenvormen waarvan er duizenden variaties zouden moet zijn gevonden wil het verhaal kunnen kloppen) ontbreken. Darwin** wist al in 1859 dat dat potentieel het grootste probleem van de evolutietheorie zou worden. Waarom? Omdat de mutaties zeer geleidelijk, over miljoenen jaren, plaatsgevonden zouden moeten hebben.

De sprongen die nu gemaakt worden zijn véél te groot en er is geen enkele sprake van bewijs voor een (zeer) geleidelijke evolutie. Maar dat deert de wetenschap niet. Zolang zij met berichten als dit in het nieuws komen en grote sponsoren achter zich hebben in de vorm van overheden en bedrijven, hebben zij een mooi leven met een goed salaris.

‘If Orrorin was not bipedal then neither was Lucy, and we have to go back to the drawing board,” Dr. Pickford responded. ”In many ways, the Orrorin femur is closer to those of modern humans than they are to Lucy’s, and they are quite different from those of chimps.”

Dr. Daniel E. Lieberman, a George Washington University paleontologist, said: ”I swear the fossils are so chimpanzeelike that it’s incredible. If it were a chimpanzee, it would be the first record we have of their early evolution.” (New York Times)

In beide gevallen gooit het echter de huidige opvattingen omver.

Als je als wetenschapper een vondst doet die tegen de algemeen heersende opvattingen ingaat, heb je opeens een probleeem met je collega’s, zoals dr. Pickford. Of je wordt op het schild gehesen. Dat heeft in mijn ogen alles te maken met geld, eer, ‘de ontdekker zijn van’.. en niet met wetenschap.

Daarom óók dat ik geen enkel vertrouwen heb in het nu één miljoen jaar ouder maken van de vondsten bij Sterkfontein. Ik heb sterk het idee dat dat soort veranderingen meer te maken hebben met de theorie kloppend maken, of houden, en onderling rivaliserende wetenschappers dan échte wetenschap.

Ondanks al het voorgaande, wat in mijn ogen toch redelijke twjifels en bezwaren zou moeten oproepen, blijft men vaak gewoon beweren dat  “onze bekendste Afrikaanse voorouder” de aap Lucy was.. of beter, sinds kort, haar nichtje “Little Foot” uit Sterkfontein.

Dat is het “wetenschappelijke” verhaal dat er sinds Darwin in gehamerd is. Om die hersenspoeling terug te draaien is, net als de ontwikkeling van een aapachtige tot een mens, bijna onmgelijk geworden.

De Bijbel is geen Wetenschap

Veel gelovigen beschouwen de Bijbel als een soort van wetenschappelijke verhandeling of op zijn minst als het alternatief voor de wetenschap.

In mijn ogen is dat niet juist; zo is de Bijbel niet geschreven en ook niet bedoeld. Het scheppingsverhaal in Genesis is een korte vertelling, een samenvatting, over het feit dat God de aarde heeft gemaakt. Maar niet in allerlei details en het is zeker geen wetenschappelijke verhandeling.

In Genesis lezen we een vertelling die ons duidelijk wil maken dat we als mensen door God gemaakt zijn en dat deze wereld in Zijn ogen een goede, geslaagde, schepping was.

Zelf ben ik altijd ‘creationist’ geweest in die zin dat ik geloof dat God de Schepper is. Maar heb mij daarnaast ook altijd beseft dat het ‘fundamentalistische creationisme’, wetenschappelijk gezien, onverdedigbaar is. Immers we hebben geen bewijzen voor het scheppingsverhaal, het is en blijft een geloofsopvatting. Een besef dat in de loop der jaren steeds sterker werd en wel om de volgende reden: het scheppingsverhaal is niet geschreven vanuit- of bedoeld als een wetenschappelijke visie. (zie Dat Geloof Ik Niet, pg. 15).

Ik verwerp persoonlijk de evolutietheorie, om diverse redenen. Zoals hier voor duidelijk is geworden heb ik ernstige twijfels aan wat men allemaal beweert vooral omdat de bewijzen nog minder dan flinterdun zijn, er sprake is van veel aannames en tegenstrijdige vondsten, conclusies en wetenschappelijke conflicten en misgunnerij die waarheidsvinding in de weg staan.

Eén van de belangrijkste redenen voor mij om de evolutietheorie te verwerpen is deze:

“Net zoals elke theorie heeft ook de evolutietheorie tekortkomingen. Het geeft geen antwoord op [de vraag] waarom het leven is ontstaan. Wetenschappers hebben ontdekt dat de bouwstenen van het leven de aminozuren zijn. Een aminozuren zelf wordt niet beschouwd als levend. Wetenschappers weten niet hoe de overgang gaat van een groep geordende aminozuren naar leven.” (Quora).

De Bijbel is zoals gezegd geen wetenschappelijke verhandeling en dat moeten we er ook niet van willen maken. Wat de Bijbel echter voor heeft op de evolutietheorie is dat het waarom van het ontstaan van het leven juist wél verklaard wordt.

___
** Zie “Dat geloof ik niet“, pagina 14 (PDF)

Print Friendly, PDF & Email