De “kleine” profeten (1)

De “kleine” OT-ische profeten (de twaalf boeken van Hosea tot en met Maleachi) worden zo genoemd niet omdat de waarde van de boeken minder is dan die van de ‘grote’ profetische geschriften maar vanwege de lengte van de geschriften; het zijn korte(re) boeken dan bijvoorbeeld Jesaja, Jeremia, Ezechiël, etc.

Onder de ‘kleine’ profeten vinden we drie profeten die tot de (seculiere) wereld spreken: Jona, Nahum en Obadja.

Hosea
Eén van de bekendste ‘kleine profeten’ is Hosea; het verhaal van Hosea is een aangrijpend levensverhaal. Hij trouwt een vrouw, Gomer, een “ontuchtige“, oftewel een prosituee. Ze krijgt drie kinderen van hem.

Kort maar krachtig maakt God duidelijk, in het tweede hoofdstuk van Hosea, dat hij het volk Israël heeft geoordeelt, géén genade meer heeft voor ze en ze tijdelijk verstoot. Hosea’s vrouw, Gomer, is van hem weggegaan of verstoten. Zij heeft overspel gepleegd en hij laat haar gaan. Hij blijft alleen achter met zijn kinderen. Maar, net zoals God Israël weer aanneemt doet Hosea dit ook. Want Hosea, ondanks dat het een ontuchtige vrouw was, hield wel degelijk van Gomer. Hij koopt haar terug -ze was in slavernij geraakt, waarschijnlijk doordat ze schulden had- maar zondert haar af. “Vele dagen zult gij blijven zitten; gij zult geen ontucht bedrijven, geen man toebehoren; en ook ik zal tot u niet komen” zegt Hosea in hoofdstuk 3:3. Dit was het beeld van Israël; die lange tijd zonder “man” zou zijn. Maar, er zal herstel zijn! (IBC)

Het leven van Hosea en zijn vrouw Gomer is de illustratie, in levende lijve, van God’s relatie met zijn Volk, Israël. Zij zijn nu in afzondering. Ze “zitten en wachten” tot de relatie hersteld wordt. Ze zijn inmiddels teruggebracht (1948!) in hun huis, maar er is nog steeds geen sprake van een herstelde relatie tussen hen en hun God.

Helaas zien we tegenwoordig dat de moderne theologie niet uit de voeten kan, nog steeds niet, met dit gegeven. We lezen als inleiding op Hosea in de NBV2004 bijvoorbeeld:
..Het boek Hosea bevat verschillende soorten profetische teksten (..) In de eerste drie hoofdstukken zijn deze ingebed in een symbolisch verhaal..“.

God echter spreekt tot zijn volk in beeld(en). Niet de symboliek, maar tekenen en wonderen zijn één van de kenmerkende zaken voor de spraak van God tot zijn Volk Israël (vgl. ook Joh. 2:18, 1 Kor. 1:22). Het is daarom niet aannemelijk dat hier sprake is van een symbolisch verhaal, integendeel 1). Demonstratief neemt Hosea ‘een overspelige’ tot zijn vrouw, en profeteert (daarmee) in woord en beeld tot het Volk en zegt, kort samengevat:
jullie zijn overspelig, net als zij..  en toch houdt God van jullie en koopt jullie vrij, net als ik van haar houd en haar vrijkoop.

Ik kan mij zo voorstellen dat Hosea’s liefde voor zijn vrouw uiteindelijk haar hart gewonnen heeft; welke man heeft zoveel liefde voor zijn vrouw dat hij haar trouwt, wetende dat ze een ‘overspelige’ is, en vervolgens -nadat ze wéér overspelig is- haar vrijkoopt en weer aanneemt als zijn vrouw? We zien hierin ook hoe God werkt; niet alleen door Israël te bevrijden van haar onderdrukkers en terug te brengen naar haar land maar óók door de (los)prijs te betalen namelijk door zichzelf in Christus Jezus te geven als de prijs voor háár overspel!

Joël
In Joël zien we een ander profetisch vergezicht. Joël profeteert niet tot Israël (de 10 stammen) maar tot Juda en profeteert over de ‘dag des Heren’; de dag dat Hij zal komen om oordeel over de aarde te brengen, de 2e komst van Christus. Dit moment vinden we ook in het NT voorzegd:

En dan zal het teken van de Zoon des mensen verschijnen aan de hemel en dan zullen alle stammen der aarde zich op de borst slaan en zij zullen de Zoon des mensen zien komen op de wolken des hemels, met grote macht en heerlijkheid.  (Matt. 24:30)

Zie, Hij komt met de wolken en elk oog zal Hem zien, ook zij, die Hem hebben doorstoken; en alle stammen der aarde zullen over Hem weeklagen. Ja, amen.  (Openb. 1:7)

Vgl. ook Dan 7:13, Zach 12:10, Joh 19:37.

Oók Israël –die Hem hebben doorstoken– zal Hem terug zien keren en ze zullen over Hem ‘weeklagen’. De Christus, de losprijs, die verworpen is en was door Israël én de wereld, zal worden herkend en men zal groot verdriet hebben.

Scofield merkt op 2), dat het duidelijk is -mede nav Hosea- dat Israël de vrouw van de Here God is en dat zij in de toekomst een herstelde relatie met haar Here, haar man, krijgen zal. Deze relatie moet niet verward worden met de relatie welke de Gemeente met de Here heeft; deze relatie is immers een relatie welke gebaseerd is op de wedergeboorte van de gelovige (Joh. 3). Dit is tegengesteld aan de 2e komst van de Here voor Israël en de volkeren. Het karakter van deze 2e komst van de Here is geheel anders! Het omvat immers de periode van de ‘Grote Verdrukking’ met als slot de Wederkomst van de Here, zie ook Jes 2:12-19.

Amos – geheel Israël
Het boek Amos bevat een boodschap voor ‘heel Israël’; hij was een tijdgenoot van Hosea en hij spreekt dus tot zowel de 10 stammen als de stammen Juda en Benjamin:
gij Israëlieten, over het ganse geslacht dat Ik uit het land Egypte heb gevoerd” (Amos 3:1) en “betuigt aan het huis van Jakob” (3:13).

Amos wijst Israël op hun grote zonde en onrechtvaardigheid; elk hoofdstuk, uitgezonderd het laatste, eindigt dan ook met (de aanzegging van) oordeel. Amos verwerpt de sociale onrechtvaardigheid en afgoderij welke ‘schering en inslag’ zijn in zijn tijd.

Noten:
1) Ryrie Study Bible, inleiding op Hosea. Hosea’s tragische ervaringen illustreren God’s liefde voor zijn dwalende volk, en er zijn géén legitieme gronden om de historiciteit van het huwelijk te verwerpen.
2) Scofield Reference Bible, commentaar op Hosea 2:2v.v.